Κυριακή 24 Αυγούστου 2014

Ιντιάνα Τζόουνς, μυστικά κονδύλια και μπίζνες εκατομμυρίων πάνω από τον τάφο της Αρχαίας Αμφίπολης

Η παρωδία Ιντιάνα Τζόουνς της Αμφίπολης είναι μια παλιά ιστορία. Για την ακρίβεια ξεκινάει όταν ο Σαμαράς ήταν υπουργός Πολιτισμού.
 
Τότε κάποια νεοδημοκρατικά λαγωνικά αρχαιoλόγοι-μια γυναίκα για την ακρίβεια-ενημέρωσε τους αρμόδιους ότι κάπου στην βόρειο Ελλάδα κρύβεται ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Σήμανε συναγερμός. 
Μόνο που η αρχαιολόγος για τους δικούς της λόγους έδινε λάθος συντεταγμένες.
Σ΄ αυτό το σημείο σημειώστε ότι τόσο στην Αρχαιολογική Υπηρεσία όσο και στο Τμήμα Δίωξης Αρχαιοκαπηλείας διαχειρίζονται μυστικά κονδύλια για μυστικές αποστολές. 
Κι εδώ μπλέκονται ένα σκασμό υπηρεσίες του κράτους....
Μία τέτοια αποστολή βρισκόταν σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια μετά από πληροφορίες όχι μόνο για τον εντοπισμό του τάφου αλλά και για την σύλησή του από αρχαιοκάπηλους νεωτέρας κοπής και τεχνολογίας.
Ετσι οι μυημένοι δεν εντυπωσιάσθηκαν για τις διαρροές που ήθελαν τον τάφο να έχει λεηλατηθεί πριν καν ακόμη οι αρχαιολόγοι της αρμόδιας υπηρεσίας φθάσουν στα έγκατά του.

 
Το σενάριο του λεηλατημένου τάφου, είτε ανήκε στον Μέγα Αλέξανδρο είτε σε άλλους, σε κάθε περίπτωση θα τσαλάκωνε ένα επικοινωνιακό όπλο της κυβέρνησης.

 
Ο Σαμαράς σχεδίαζε τη μέρα που θα βρισκόταν στην ΔΕΘ οι αρχαιολόγοι να ανακοινώνουν τα εντυπωσιακά ευρήματα.

 
Ενας ή παραπάνω λεηλατημένοι τάφοι θα μπορούσαν να καταστρέψουν το όνειρο.

 
Ακόμη κι αν έπρεπε οι αρχαιοκάπηλοι να επιστρέψουν έναντι αδράς αμοιβής κάποια από τα κλοπιμαία ώστε να παρουσιασθούν στις τηλεοπτικές καμεράτες κι αυτό μέσα στο παιγνίδι είναι.
Το πιο σημαντινό ήταν να γίνει μια προσπάθεια να διαψευσθεί η φημολογία της σύλησης.

 
Ετσι πριν μερικές ώρες η κα Κατερίνα Περιστέρη που είναι σοβαρή αρχαιολόγος, προϊσταμένη της ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, που διεξάγει την ανασκαφή στον Τύμβο Καμβά στην Αμφίπολη, εμφανίστηκε να δηλώνει ότι ο τάφος δεν έχει συληθεί με αποτέλεσμα να γελάνε και τα μουστάκια των αρχαιοκαπήλων.
Μπροστά στον κίνδυνο να εμφανισθούν ντοκουμέντα της λεηλασίας, λίγο αργότερα η ίδια θα επανέλθει με νέα δήλωσή της.

 
«Η ανασκαφική έρευνα θα δείξει αν ο τάφος έχει συληθεί ή όχι», είναι η ακριβής δήλωση της Κατερίνας Περιστέρη. «Επειδή ανακριβή δημοσιεύματα φέρουν την κ. Αικ. Περιστέρη, προϊσταμένη της ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, που διεξάγει την ανασκαφή στον Τύμβο Καμβά στην Αμφίπολη να έχει κάνει δηλώσεις για το ενδεχόμενο σύλησης του περιεχομένου του τάφου, η ίδια διευκρινίζει ότι η δήλωσή της έχει ακριβώς ως εξής: «Η ανασκαφική έρευνα θα δείξει αν ο τάφος έχει συληθεί ή όχι». Κάθε άλλη απόδοση της δήλωσής της συνεπώς δεν ευσταθεί» αναφέρει σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Πολιτισμού. 

 
Η αγωνία για το «μυστικό» του Τύμβου και οι πιέσεις προς την Κατερίνα Περιστέρη είχαν οδηγήσει στην έκδοση ειδικού δελτίου Τύπου, με το οποίο ζητά υπομονή. «Βρισκόμαστε μπροστά σε μία σημαντική εν εξελίξει αρχαιολογική ανασκαφή που πρέπει να ολοκληρωθεί απρόσκοπτα» αναφέρει η ανακοίνωση και καταλήγει: «Η υπηρεσία μας θα είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου φορέα μόλις ολοκληρωθεί η κρίσιμη φάση της ανασκαφής που διεξάγεται ήδη».

 
Tην ίδια ώρα ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Πέτρος Θέμελης, ο αρχαιολόγος που «ανάστησε» την Αρχαία Μεσσήνη, έχοντας ωστόσο, «διατρέξει» ανασκαφικά όλη την Ελλάδα, μιλά στο TheTOC.gr για τον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη.

 
Η συνέντευξή του στην Ειρήνη Ορφανίδου είναι αρκούντως αποκαλυτική.
Βέβαια ο καθηγητής μιλά για τους τυμβωρύχους της Αρχαιότητας.
Τους νεώτερους τούς έχουν αναλάβει άλλες υπηρεσίες και στο επίκεντρο των "μυστηριωδών αναζητήσεων" βρίσκεται γυναίκα αρχαιολόγος. Κάπου εδώ "τριγυρνάνε" και τα μυστικά κονδύλια. Κάποιοι πρέπει να προσέξουν ώστε να μην εκθέσουν τον πρωθυπουργό.

 
Μακεδόνας στην καταγωγή, με προϊστορία στις ανασκαφές της Πέλλας και στο ανάκτορο της Βεργίνας από τα φοιτητικά του χρόνια -εποχή που ο ίδιος αποκαλεί «η μακεδονική μου περιπέτεια»-, ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Πέτρος Θέμελης, ο αρχαιολόγος που «ανάστησε» την Αρχαία Μεσσήνη, έχοντας ωστόσο, «διατρέξει» ανασκαφικά όλη την Ελλάδα, μιλά στο TheTOC.gr για τον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη.

 
Τι είδε στις δύο παλαιότερες επισκέψεις του στην Αμφίπολη, όταν είχε αρχίσει να αποκαλύπτεται ο ταφικός περίβολος του μνημείου;
Για ποιο λόγο το εύρημα χαρακτηρίζεται «μοναδικό» και τι συμβαίνει με τους μακεδονικούς τάφους, που όλοι πλην ενός, του βασιλικού τάφου της Βεργίνας, βρέθηκαν συλημένοι από τυμβωρύχους της αρχαιότητας; Ποιοι συνέδεσαν τον Τύμβο με τον Μέγα Αλέξανδρο και τη Ρωξάνη, παρά το γεγονός ότι, ουδείς από την επιστημονική κοινότητα των αρχαιολόγων έκανε την παραμικρή νύξη;
Από την αγαπημένη του Αρχαία Μεσσήνη, κάπου μεταξύ Αγοράς και Θεάτρου, εκεί όπου το κινητό «πιάνει» δύσκολα και η επικοινωνία επιτυγχάνεται μόνο με τη συνδρομή των συνεργατών του, ο Δάσκαλος Πέτρος Θέμελης απαντά στις ερωτήσεις του TheTOC.gr, εξηγώντας -παρά τις επισκέψεις του στον Τύμβο Καστά- ότι «κανονικά δεν θα έπρεπε να πω, γιατί μιλώ με βάση τις φωτογραφίες (σ.σ. από την είσοδο του ταφικού μνημείου) που είδα στο Διαδίκτυο, αλλά μια και ερωτώμαι, κάνω μία υπόθεση εργασίας».

Μοναδικό το εύρημα

Ο Πέτρος Θέμελης συμμερίζεται απόλυτα την άποψη ότι, το εύρημα είναι μοναδικό, κάνει λόγο για «αδόκιμη πρόσοψη», η οποία «απέχει μορφολογικά και αρχιτεκτονικά από άλλους μακεδονικούς τάφους», ενώ φαίνεται σίγουρος ότι ο Τύμβος κρύβει παραπάνω από έναν τάφους «… πιστεύω ότι θα ακολουθήσουν και άλλοι τάφοι στο εσωτερικό».
«Όταν επισκέφθηκα πριν από δύο χρόνια την Αμφίπολη -γιατί την επισκέφθηκα και αργότερα, τότε η ανασκαφή ήταν σε ένα πιο προχωρημένο στάδιο και θα την επισκεφθώ ξανά το φθινόπωρο- είχε αρχίσει να αποκαλύπτεται η πρόσοψη, η επενδυμένη με τις μαρμάρινες, γκρίζες πλάκες. Στο νότιο τμήμα αυτή η επένδυση από μάρμαρο ήταν κατεστραμμένη. Έβλεπε κανείς μέσα δύο σειρές από πωρόλιθο, οι οποίοι ανήκαν στον περίβολο. Είχαμε μείνει έκπληκτοι από αυτό το κολοσσιαίο μνημείο που λέγεται Τύμβος -τεχνητός- από τον περίβολο, το μέγεθος του και ενθαρρύναμε την επικεφαλής αρχαιολόγο, Κατερίνα Περιστέρη, λέγοντάς της ότι αυτό είναι ένα σπουδαίο εύρημα».

Όλοι οι μακεδονικοί τάφοι συλημένοι, πλην του Φιλίππου

«Δεν είναι όμως, μόνο το μέγεθος» εξηγεί ο Πέτρος Θέμελης. «Είναι και η μορφή του περιβόλου που το καθιστά μοναδικό, ο τεράστιος κύκλος, το ύψος, η εντυπωσιακή εξωτερική εμφάνιση που δεν απαντά σε άλλους τύμβους. Απλοί κύκλοι με πέτρες υπάρχουν και σε άλλες εποχές, από τη Μεσοελλαδική ή και πρωιμότερη εποχή, γεωμετρικοί κύκλοι υπάρχουν στον 8ο – 7ο αι. Δεν σταμάτησαν ποτέ οι περίβολοι, οι οποίοι είναι, όπως είπα με μιαν άλλη ευκαιρία, τα ιερά τεμένη των νεκρών. Άλλωστε και σήμερα, τα νεκροταφεία έχουν περιβόλους. 
Επομένως, ήταν εξαρχής σαφές ότι έχουμε να κάνουμε με έναν νεκρικό περίβολο που έκρυβε μέσα τάφους "μακεδονικού τύπου" και αυτό προκύπτει από τους 40 – 50 τάφους που έχουν έλθει έως τώρα στο φως. Αλλά, θυμίζω, ήταν όλοι συλημένοι, εκτός από τον βασιλικό τάφο της Βεργίνας (που είναι και ο πρωιμότερος), ο οποίος αποδόθηκε από τον Μανόλη Ανδρόνικο και τους συνεργάτες του, στον Φίλιππο Β».

Οι τυμβωρύχοι της αρχαιότητας

«Το θέμα είναι να μην είναι συλημένος από τυμβωρύχους της αρχαιότητας, γιατί ήταν γνωστό στις επόμενες γενιές, ότι οι τάφοι "έκρυβαν" μέσα πολύτιμα αντικείμενα, κυρίως από χρυσό –όπως έδειξε και ο τάφος του Φιλίππου, αλλά και άλλοι, οι οποίοι παρότι συλημένοι έδωσαν αρκετά στοιχεία. Παράδειγμα, στην περιοχή των Λευκαδιών υπάρχει μία τρομερή συστάδα και μάλιστα, με τοιχογραφίες. Και τοιχογραφίες θα περιμέναμε στον Τύμβο Καστά, γιατί όχι, είναι εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο της αρχαιότητας…»
«Το μνημείο που αποκάλυψε η ανασκαφή μας εκπλήττει λίγο, γιατί είναι αδόκιμη η πρόσοψη αυτή, δεν μοιάζει με όλους τους άλλους μακεδονικούς τάφους, απέχει λιγάκι -μορφολογικά, αρχιτεκτονικά. Αναφέρομαι στο φράγμα εισόδου με τους μεγάλους λίθους, στην είσοδο με τις Σφίγγες αριστερά και δεξιά, στο ύψος της εισόδου, επάνω ψηλά, στο άνοιγμα… Από εκεί, από επάνω, μπήκαν οπωσδήποτε τυμβωρύχοι μέσα στον πρώτο θάλαμο, χωρίς να ξέρω τι γίνεται πιο πέρα…»
Ο Μέγας Αλέξανδρος, η Ρωξάνη και οι «περί την αρχαιολογίαν»
«Αυτά που ακούστηκαν κάνουν κακό. Προέρχονται από κάποιους ευφάνταστους, κάποιους "περί την αρχαιολογίαν", "αρχαιολογίζοντες και μη" και όχι από αρχαιολόγους σοβαρούς. Έχει δημιουργηθεί ένας τεράστιος θόρυβος, χωρίς λόγο. Μπορεί να κάνει κανείς μία υπόθεση, συζητώντας χαλαρά με έναν αρχαιολόγο περί Ρωξάνης -όχι βέβαια, περί Αλεξάνδρου- γιατί η Ρωξάνη εξορίστηκε στην Αμφίπολη ή, περί Κασσάνδρου, αλλά όλα αυτά δεν ευσταθούν. Πιστεύουμε ότι, ακόμη και ο Κάσσανδρος που σχετίζεται με την Αμφίπολη, πρέπει να έχει ταφεί στην Πέλλα ή, μάλλον, στην ιερή πόλη των Μακεδόνων, στις Αιγές, όπως όλοι οι βασιλείς μέχρι τον Πύρρο –αναφέρομαι στην κατάκτηση της Μακεδονίας από τους Ρωμαίους, στον Φίλιππο τον Ε' και αργότερα, στον Πύρρο».
Οι μακεδονικοί τάφοι είναι «φαινόμενο» τοπικά και χρονικά περιορισμένο
«Όπως έχω πει, είναι ένα φαινόμενο τοπικά και χρονικά περιορισμένο οι μακεδονικοί τάφοι. Το πιο νότιο σημείο που έχουν βρεθεί είναι η Εύβοια. Ως προς τον χρόνο, αρχίζει με τον θάνατο του Φιλίππου και φθάνει μέχρι το 168 - 167 π.Χ., οπότε καταλήφθηκε η Μακεδονία από τους Ρωμαίους και οι τάφοι αυτοί "σβήνουν", εξαφανίζονται από το προσκήνιο το αρχαιολογικό…»
Στις ανασκαφές της Πέλλας και της Βεργίνας
«Παρότι από το 1987 στην Αρχαία Μεσσήνη, η προϊστορία μου, η μακεδονική μου περιπέτεια, ξεκίνησε από την Πέλλα και τη Βεργίνα -το ανάκτορο, δηλαδή. Ένα - δυό καλοκαίρια, φοιτητής ακόμη, δούλεψα με τον Πέτσα, τον Μακαρόνα και τον Ανδρόνικο στην Πέλλα, όταν ο αείμνηστος Ανδρόνικος είχε αναλάβει έναν τομέα συνεργαζόμενος με τους άλλους (μετά αποχώρησε και συνέχισε τις έρευνες που ξεκινήσει παλαιότερα στη Βεργίνα). Αργότερα, έγραψα με τον Ιωάννη Τουράτσογλου ένα βιβλίο με τίτλο "Οι τάφοι του Δερβενίου", για έναν μακεδονικό τάφο συλημένο επίσης, μικρό, που ανασκάψαμε πριν χρόνια στο Δερβένι (σ.σ. η ανακάλυψη έγινε το 1962, ενώ γίνονταν οι εργασίες διαπλάτυνσης της οδού Θεσσαλονίκης – Λαγκαδά, 9,5 χλμ έξω από τη Θεσσαλονίκη)…»
Η Αμφίπολη απέχει πολύ από τη Μεσσήνη, αλλά …
«Απέχει, όμως οι Μακεδόνες έχουν παρουσία κι εδώ, στην Αρχαία Μεσσήνη. Ο Φίλιππος ο Β' και ο Μέγας Αλέξανδρος θεωρούνταν προστάτες και δεύτεροι οικιστές της πόλης μετά τον Επαμεινώνδα. Η παρουσία τους εδώ ήταν "ζωντανή". Βοήθησαν την πόλη να συνέλθει οικονομικά. Θα έλεγα ότι, με "μακεδονικά κεφάλαια" κατασκευάστηκαν τα μεγαλειώδη κτίρια της πόλης…Εμείς, στη Μεσσήνη, ασχολούμαστε τώρα με την αρχιτεκτονική. Θέλουμε να εξαντλήσουμε την ανασκαφή του κέντρου της πόλης. Ασχολούμαστε με την Αγορά, έχουμε βρει ένα οικοδόμημα που θα το αποκαλύψουμε ίσως, σε μία –δύο περιόδους, ύστερα θα το αναστηλώσουμε, δουλεύουμε στη βόρεια Στοά, βρήκαμε ένα ακέφαλο άγαλμα Ρωμαίου αντιστράτηγου, σηκώνουμε κολώνες, στερεώνουμε, συντηρούμε μωσαϊκά δάπεδα- αυτή είναι η Μεσσήνη…».
kourdistoportocali Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια: