Έκλαψαν οι αρχαιολόγοι όταν είδαν τις Καρυάτιδες

του Γιώργου Ροδάκογλου

Ιδιαίτερα φορτισμένη ήταν η στιγμή που οι αρχαιολόγοι συνάντησαν τις Καρυάτιδες. H Kατερίνα Περιστέρη επικεφαλής των αρχαιολογικών ανασκαφών στην Αμφίπολη περιγράφει στους δημοσιογράφους: «ήμασταν βουρκωμένοι όλοι, όχι μόνο εγώ αλλά και οι εργάτες όλοι όσοι ήμασταν εκεί. Βλέπαμε σιγά-σιγά να βγαίνουν τα κεφαλάκια και οι βόστρυχοι, και μας έπιασαν τα κλάματα, ήταν επόμενο».
Η κυρία Περιστέρη θεωρεί αδιαπραγμάτευτη την χρονολόγηση του μνημείου και διευκρινίζει: «Το μνημείο ανήκει στο 325 με 300 πχ. Ταυτοποιήσαμε το λιοντάρι με τον περίβολο αφού διαπιστώσαμε προηγουμένως ότι μέρος της βάσης του λιονταριού ήταν φτιαγμένο από κομμάτια του περιβόλου της τύμβου.

Ο πρωτεργάτης των ανασκαφών Δημήτρης Λαζαρίδης του οποίου τη δουλειά εκτιμώ πάρα πολύ, είχε χρονολογήσει το λιοντάρι την ίδια περίοδο άλλα δεν το ταύτισε με την τύμβο. Την ίδια χρονολόγηση έκανε για το λιοντάρι το 1971 και ο ερευνητής Μίλερ διευθυντής της Αρχαιολογικής Σχολής.
Η ανασκαφή αυτή τιμάει την μνήμη του Δημήτρη Λαζαρίδη. Υπήρξα επιστημονικός του συνεργάτης και θλίβομαι όταν μερικοί ρεζιλεύουν με τις δηλώσεις τους τον Δημήτρη Λαζαρίδη. Εκείνος δεν πίστευε ότι υπήρχε περίβολος και είχε την επιθυμία και έλεγε πάντα, μακάρι να βρω την Ρωξάνη . Ωστόσο από το μακάρι μέχρι το να βρίσκεις κάτι, είναι διαφορετικό. Εμείς σκάβουμε σήμερα και συνεχίζουμε το έργο του στην Αμφίπολη αλλά από άλλη κατεύθυνση. Είμαστε στο σημείο εκεί που ο Λαζαρίδης πετούσε τα μπάζα όταν ανακάλυψε στον ίδιο λόφο τη νεκρόπολη».
Απαντώντας στην αρχαιολόγο 'Ολγα Παλαγγιά με αφορμή δηλώσεις της, σύμφωνα με τις οποίες οι Καρυάτιδες είναι ρωμαϊκές, η Κατερίνα Περιστέρη λέει στους δημοσιογράφους αυτό που της δίδαξε ο αρχαιολόγος Γιώργος Δεσπίνης καθηγητής του ΑΠΘ και δάσκαλος της. «Από μια φωτογραφία δεν μπορείς να βγάλεις άποψη για ένα άγαλμα, ούτε μπορείς να χρονολογήσεις ούτε να σκεφτείς τι είναι».
Η επικεφαλής των αρχαιολογικών ανασκαφών μιλάει με θαυμασμό για την αρχαιολογική ανασκαφή και περιγράφει:
«Ο τάφος αυτός κάθε μέρα μας εκπλήσσει γιατί δεν είναι κανένας μακεδονικός τάφος που έχουμε στα υπόψη μας δεν είναι ο τάφος ο παραδοσιακός, όπως της Βεργίνας και άλλου. Ο τάφος είναι μοναδικός. Κάθε φορά βλέπουμε τι βγαίνει πίσω από κάθε διαφραγματικό τοίχο. Είναι ένας θαυμασμός. Έχουμε πολύ δρόμο. Έχουμε πολλά να δούμε»
Η Κατερίνα Περιστέρη εξηγεί παράλληλα το λόγο που ο συγκεκριμένος μακεδονικός τάφος δεν αναφέρεται στην ιστορία.
«Μιλάμε για μια ταραγμένη περίοδο και δεν πρέπει να ξεχνάμε την βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας που κάηκε τον 4ο αιώνα και εκτός από αυτό πολλές μεταγενέστερες πηγές δεν μας έδωσαν στοιχεία. Πολλά χειρόγραφα που σώθηκαν έχουν πάρα πολλά κενά. Εκτιμώ ως αρχαιολόγος, όταν βγαίνει ένα μνημείο είναι, ότι το καλύτερο για να σου δώσει την ιστορία της εποχής εκείνης».
Τέλος η επικεφαλής των αρχαιολογικών ανασκαφών στην ενημέρωση των δημοσιογράφων κατέστησε σαφές:
«Ξέρουμε πολύ καλά την εποχή. Είμαστε μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου μέχρι το 300 πχ. Εκεί μέσα θα υπάρχουν άτομα ή άτομο-δεν ξέρω ακόμα-το οποίο θα βρούμε όταν τελειώσει η ανασκαφή . Αν δεν τελειώσει η ανασκαφή και δεν μελετηθεί αυτός ή αυτοί που θα βρούμε, ότι και να πούμε είναι μάταιο».

 πηγη