Του Σταύρου Πετρολέκα*
Ελάχιστοι αξιολόγησαν μια ανοικτή πρόσκληση εκ μέρους της ελληνικής κυβερνήσεως στις ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες να συμμετάσχουν στον επικείμενο, τον Ιούλιο, μεγάλο διεθνή Γύρο Παραχωρήσων δικαιωμάτων εξερεύνησης και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων υπό τον βυθό είκοσι υπεράκτιων (offshore) οικοπέδων στα βαθιά νερά (deepwater=από 500μ-2,000μ βάθος νερού) του Ιονίου, και στα υπέρ-βαθιά νερά (ultra-deepwater =άνω των 2,000μ) σχεδόν όλων εκείνων νοτίως της Κρήτης.
Να σημειωθεί ότι στα οικόπεδα αυτά, ιδιαίτερα στο Ιόνιο, έχει πιστοποιηθεί ύπαρξη ενεργών πετρελαϊκών συστημάτων, ανάλογα με εκείνα στην εγγύς περιοχή της Νότιας Ιταλίας και Αλβανίας. Ωστόσο, εντάσσονται, μηδενός εξαιρουμένου, σε αυτό που η διεθνής πετρελαϊκή βιομηχανία χαρακτηρίζει ως “frontier zone”, μιας και όλα ανήκουν σε πεδία με γεωτρητικά ανεξερεύνητες γεωλογικές δομές... και έτσι υψηλής εξερευνητικής δαπάνης και ρίσκου.
Ακόμη όμως λιγότεροι παρατήρησαν πως η πρόσκληση αυτή είναι μέρος μιάς ταυτόχρονης σχεδόν εκστρατείας προσκλήσεων στις πετρελαϊκές εταιρείες και δύο άλλων χωρών. Αφενός προς αυτών της Κίνας, μέσω της κοινοποίησης ομόλογου προσκλητήριου στις 20/04/2015 προς τον εδώ πρέσβυ της Κίνας, αφετέρου στο κρατικό μεγαθήριο της Petrobras της Βραζιλίας, στις 17/04/2015, μέσω του αναπληρωτή ΥΠΕΘΑ, κατά την εκεί επίσκεψή του.
Δεν διαφεύγει ασφαλώς της προσοχής ότι οι τρεις αυτές χώρες, Ρωσία, Κίνα Βραζιλία, μαζί με την Ινδία –της οποίας, ειρήσθω εν παρόδω, πολυπληθείς αντιπροσωπεία της δικής της μεγάλης εθνικής πετρελαϊκής εταιρείας, ONGC, είχε αυτοβούλως επισκεφθεί πέρυσι την άνοιξη το υπουργείο ενέργειας – συγκροτούν μια οργανωτικά χαλαρή μεταξύ των σύμπραξη, γνωστή με το εκ των ονομάτων τους ακρώνυμο, BRICS (Brazil, Russia, India, China), στην οποία προστέθηκε προ τριετίας και η Νότιος Αφρική (South Africa).
Σύμπραξη που πηγάζει από το γεγονός ότι βρίσκονται και οι πέντε αυτές χώρες σε περίπου παρόμοια επίπεδα ανερχόμενης οικονομικής ανάπτυξης, άλλα και μιάς λίγο ώς πολύ παρόμοιας κρατικής υφής της ανάπτυξης αυτής. Και προκειμένου να θωρακίσουν την νέα αυτή οικονομική τους δύναμη, επιζητούν τον μεταξύ των πολιτικό συντονισμό ώστε να αυξήσουν την διεθνή διαπραγματευτική τους ισχύ έναντι των κυρίαρχων οικονομικά Δυτικών χωρών, και κυρίως των ΗΠΑ, σε μιά σειρά διεθνών εμπορικών και πολιτικών ζητημάτων (κλιματικής αλλαγής, πυρηνικής ενέργειας, κανόνων διεθνών εμπορικών σχέσεων/ΔΟΕ, κτλ).
Πρόφαση για τις προσκλήσεις στις τρεις BRICS για συμμετοχή εταιρειών τους στην αναζήτηση υδρογονανθράκων στους ελληνικους βυθούς, προβάλλεται η ανάγκη εμπλουτισμού του, κατά πληροφορίες, πολύ μικρού αριθμού ενδιαφερομένων που φέρονται ως υποψήφιοι συμμετοχής στις διαδικασίες του μεγάλου αυτού Γύρου Παραχωρήσεων. Ρίχνει όμως βαριά την σκιά της η υποψία ότι οι προσκλήσεις αυτές απεστάλησαν, ακριβώς διότι οι διεθνείς οικονομικοί προσανατολισμοί των παραληπτριών χωρών μελών ΒRICS, συνάδουν με μια επιζητούμενη ομόλογη πολιτική χάραξη οικονομικών συναλλαγών (της ενεργειακής πολιτικής περιλαμβανομένης) της σημερινής κυβέρνησης –και ιδιαίτερα του υπουργού ενέργειας κ. Λαφαζάνη- περί απεγκλωβισμού από “την νεο-φιλελεύθερη Ευρωπαϊκή οικονομική κυριαρχία και Αμερικάνικη ηγεμονία”.
Οι επιλεγμένες όμως αυτές προσκλήσεις δύσκολα θα βρούν ανταπόκριση.Ειδικότερα:
Α) Οι κύριες πετρελαϊκές εταιρείες της Ρωσίας,Gazprom, Lukoil, Rosneft, είναι, σχεδόν χωρίς εξαίρεση, στεριανής πάστας και προτίμησης. Διαθέτουν μόνο ελάχιστη σύγχρονη τεχνογνωσία των πολύπλοκων εργασιών εξερεύνησης θαλασσίων κοιτασμάτων, ιδιαίτερα δε όπως εκείνων που (ίσως) υπάρχουν κάτω από τα βαθιά νερά στο Ιόνιο, πολύ δε περισσότερο εκείνων των ultra-deepwater οικόπεδων της Κρήτης.
Δεν είναι έτσι τυχαίο ότι, με εξαίρεση κάποιες γεωτρήσεις και εξερευνήσεις στα αβαθή Ρωσικά παράκτια της Κασπίας, της Θάλασσας Αζόφ και ορισμένων εκ των Αρκτικών θαλασσών, απολύτως καμμία από τις γνωστές τεράστιες λεκάνες Ρωσικών υδρογονανθράκων, στα βαθιά παράκτια και υπεράκτια της νήσου Σαχαλίνης στην Θαλασσα Οκχότσκ του Βόρειο-δυτικού Ειρηνικού, δεν έχουν διανύσει την απόσταση μεταξύ εξερεύνησης μέχρι την εμπορική ωρίμανση και εκμετάλλευση, χωρίς την συμμετοχή -τεχνογνωσίας αλλά και κεφαλαίων- των ιδιωτικών Δυτικών εταιριών πετρελαίου, κυρίως δε των BP, Shell και Exxon.
Διεθνώς, με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι Ρωσικές εταιρείες απουσιάζουν σχεδόν ολοκληρωτικά από τα πολυάριθμα (~1,400) θαλάσσια upstream projects ανά την υφήλιο.Αλλά δεν στερούνται μόνο τις απαιτούμενες επαρκώς σύγχρονες ειδικές γνώσεις, προκειμένου να αναμειχθούν στο Ελληνικό υδρογονανθρακικό “frontier”όπως απαιτεί εξάλλου και η συμμόρφωση με τους αυστηρότατους νέους κανόνες προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος της ΕΕ μετά το ατύχημα Macondo στο Κόλπο του Μεξικού το 2010.
Στερούνται και τα απαιτούμενα κεφάλαια. Μια εκστρατεία εξερεύνησης σε ένα μόνο πεδίο ενός οικοπέδου, θα ανέλθει, στοιχειωδώς και κατ’ ελάχιστον, σε μερικές δεκάδες εκατομμυρίων δολ. μόνο για μια πρώτη φάση γεωτρητικών εργασιών, για να μην μιλήσουμε -στην περίπτωση που ανευρεθούν εκμεταλλεύσιμες εμπορικές ποσότητες- για χρηματικές ανάγκες δημιουργίας εγκαταστάσεων παραγωγής, εκθετικά μεγαλύτερες. Και τα οικονομικά των Ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών δεν είναι τόσο ανθηρά τα τελευταία χρόνια που να επιτρέπουν περιπέτειες γεμάτο ρίσκο στις Ελληνικές θάλασσες. Ιδιαίτερα δε σήμερα που υφίστανται τον αποκλεισμό από τις δυτικές αγορές κεφαλάιου εξαιτίας των κυρώσεων και την εξ’ αυτών ραγδαία υποτίμηση της αξίας του ρουβιου. ΄Ο,τι διαθέσιμα υπάρχουν πηγαίνουν σε βασικές και αναγκαίες εργασίες του κλάδου στο εσωτερικό της Ρωσίας. Και μη ξεχάμε ότι οι πόροι αυτοί έχουν υποστεί τους τελευταίους μήνες έτι περαιτέρω μείωση εξαιτίας της μεγάλης πτώσης των διεθνών τιμών του αργού.
Χωρίς επομένως την απαιτούμενη σύγχρονη τεχνογνωσία και εμπειρία, χωρίς επαρκή κεφάλαια (εκτός αν επιδοτηθούν από το Ρωσικό δημόσιο) και με πιθανή απαγόρευση συμμετοχής σε διαγωνισμό που υπόκειται στην δικαιοδοσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, λόγω των υφιστάμενων κυρώσεων (αφορά τις Rosneft και Gazpromneft)… φαντάζει μάλλον χλωμή η έλευση των Ρώσων πετρελαιάδων στους Ελληνικούς υδρογονάνθρακες...
* Οι απόψεις είναι του συγγραφέως και μόνον. Ο κ. Σταύρος Πετρολέκας είναι Ιδιώτης επενδυτής (private investor) στον κλάδο του διεθνούς Upstream.
[αναδημοσίευση από το capital.gr]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου