Κυριακή 19 Μαΐου 2024

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΗΓΕΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΜΠΑΡΓΚΟ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ.

Αθήνα 19-05-2024 Του Αθανασόπουλου Περικλή

Πριν όμως μιλήσουμε για  τις σημερινές κοκορομαχίες των σημερινών πολιτικών κομμάτων, τα οποία στο βωμό της εξουσίας χρησιμοποιούν όπως τα εξυπηρετεί την ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ  ΠΡΕΣΠΩΝ, διαβάστε τις θέσεις των Ελλήνων Ηγετών διαχρονικά για την ονοματολογία του κράτους των Σκοπίων και βγάλτε τα συμπεράσματά σας.

 Πολύ πριν της διάλυση της Γιουγκοσλαβίας το 1992, και εν όψη της διαφαινόμενης  επερχόμενης κρίσης στην περιοχή των Βαλκανίων ο αείμνηστος Μιλόσεβιτς είχε προειδοποίηση τους Έλληνες ηγέτες ότι υπήρχε τέτοιος προσανατολισμός από τις συμμαχικές με την Ελλάδα δυνάμεις της δύσης και του ΝΑΤΟ, με πρωτεργάτες  την Γερμανία και τις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα στην περιοχή Ελληνικού ενδιαφέροντας η όποια είναι το κράτος των Σκοπιών ότι θα επιχειρηθεί να ελέχθη η περιοχή από το μουσουλμανικό στοιχείο δηλαδή από τους Αλβανούς με την συμπαράσταση της Τουρκίας.

Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και η δημιουργία 6 ανεξαρτήτων χωρών, σε σχέση με την έντονη θρησκευτική διάσταση σε μερικές από αυτές και την ισχνή οικονομική τους κατάσταση, θα γίνει η αιτία να επιχειρηθεί ο έλεγχος από την Τουρκία και την Αλβανία.

Σε ότι αφορά όμως την Ελλάδα, η οποία μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο τόσο στον οικονομικό και εμπορικό έλεγχο του κράτους των Σκοπίων όσο, και στα θέματα άμυνας,  αφού μετά την ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΕΣΠΩΝ του 1995,πλέον ανήκει στο ΝΑΤΟ, αρκεί να μπουν ξεκάθαροι κανόνες μεταξύ των δύο χωρών.


ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ:Το 1994 αποτέλεσε ένα έτος ορόσημο για τον Ανδρέα Παπανδρέου και την διαμόρφωση ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδος, σε ένα εθνικό θέμα το οποίο όχι απλά βρέθηκε σε κομβικό σημείο, όχι απλά έφερε σε θέση αδυναμίας και μη συνεννόησης τις πολιτικές δυνάμεις κατά την τριετία 91-93 που κορυφώθηκε η διπλωματική κρίση αλλά και παρουσίασε ταυτόχρονα πολλά κενά στην ορθή διαχείριση της εξωτερικής διπλωματίας και των εργαλείων της. Έτσι το ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικης Δημοκρατίας της Μακεδονίας μαζί με την διεκδίκηση του Ονόματος Μακεδονία και σε συνδυασμό με τις αλυτρωτικες και εθνικαπηλικες διεκδικήσεις των Σκοπίων κορυφωσαν την κρίση στο εσωτερικό της Ελλάδος και διχασαν την Ελληνική κοινωνία.

Με την επιστροφή του Ανδρέα Παπανδρέου στην εξουσία το 1993, επανήλθε και η ορθή εργαλείο ποίηση της εξωτερικής πολιτικής και διπλωματιας, τοσο όσο έπρεπε η Ελλάδα να δείξει δυναμική αντίδραση απέναντι στους αλυτρωτικους σκοπους και αφηγήματα της Fyrom. Έναν μόλις μήνα πριν το εμπάργκο, ο τότε αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, θέτει τρεις όρους στην ΠΓΔΜ, με σκοπό τη βελτίωση των διμερών σχέσεων:

1)Να αλλάξει σημαία
2)Να αλλάξει Σύνταγμα
3) Να διακηρύξει πως τα σύνορα είναι οριστικά.

Η απάντηση των Σκοπίων διά στόματος του προέδρου Κίρο Γκλιγκόροφ ήταν: «Δεν θα αλλάξουμε το όνομα μόνο και μόνο επειδή μας το ζητάει η Ελλάδα».

Μια εβδομάδα μετά από την αναγνώριση του ονόματος ΠΓΔΜ από τις ΗΠΑ, η Ελλάδα αποφασίζει να κηρύξει εμπάργκο. Το εμπάργκο περιελάμβανε την παύση της λειτουργίας του ελληνικού προξενείου στα Σκόπια και τη διακοπή διακίνησης εμπορευμάτων από και προς τη γειτονική χώρα μέσω του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Η ΝΔ και η ΠΟΛΑΝ συμφωνούν με αυτό το μέτρο, ενώ αντίθετοι είναι ΚΚΕ και Συνασπισμός. Πολλές ήταν οι χώρες που εξέφρασαν την ανησυχία τους γι’ αυτήν την κίνηση. Ανάμεσά τους οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Δανία, το Βέλγιο, η Τουρκία και η Βουλγαρία. Η Τουρκία μάλιστα (μαζί της και η Αλβανία) προσέφερε τα λιμάνια της για τη διακίνηση των προιόντων της ΠΓΔΜ.

Το εμπάργκο και οι τεταμένες σχέσεις λύθηκαν προσωρινά τον Σεπτέμβριο του 1995. Στις 13 Σεπτεμβρίου, Ελλάδα και ΠΓΔΜ υπέγραψαν μια ενδιάμεση συμφωνία. Η Ελλάδα αναγνώρισε τα Σκόπια με το όνομα ΠΓΔΜ και εκείνη με τη σειρά της εγκατέλειψε τον ήλιο της Βεργίνας ως εθνικό σύμβολο. Τα υπάρχοντα σύνορα θα επρέπε να παραμείνουν τα ίδια, με τις δυο χώρες να δεσμεύονται πως θα τα σεβαστούν.

Οι 19 μήνες του εμπάργκο κόστισαν στην ΠΓΔΜ περίπου 1,5 δισ. δολάρια, με πολλά εργοστάσια να κλείνουν λόγω των προβλημάτων ανεφοδιασμού από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ακόμα και οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ συνεχίζουν να παραδέχονται πως η χώρα δεν μπορεί να αναπνεύσει οικονομικά χωρίς την Ελλάδα.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ: Πρόκειται για ένα ΦΕΚ της 23ης Οκτωβρίου του 1959. Ειδικότερα είναι η συμφωνία «περί αμοιβαίων δικαστικών σχέσεων» που υπέγραψε τότε η ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας (σ.σ του Τίτο).                                                                                          

Στο άρθρο 7 αυτής διαβάζουμε το εξής:

 



 

 

 

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ:  «Εγώ απ' την πρώτη στιγμή, πήρα τη σωστή θέση.. είδα ότι δεν είναι δυνατό να ζητήσουμε να μην έχει το όνομα αυτής της χώρας και τη λέξη Μακεδονία μέσα, γιατί στο τέλος-τέλος Μακεδονία είναι και αυτή, δεν είναι η μόνη, αλλά είναι και αυτή Μακεδονία.

Άλλωστε, οι Έλληνες, εμείς τους ονομάζαμε Σλαβομακεδόνες, επισήμως.

Οι θέσεις του Ελληνικού υπουργείου εξωτερικών..ήταν Σλαβομακεδόνες».

η ελληνοτουρκική κρίση δεν θα έπρεπε να ανακόψει αλλά να επιταχύνει την πορεία προς τη συμφωνία με την ΠΓΔΜ.

1993. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δηλώνει από το βήμα της Βουλής ότι ο....μακεδονομάχος Αντώνης Σαμαράς είχε δεχθεί κατά την συζήτηση του κανονισμού στο συμβούλιο των υπουργών εξωτερικών του Δεκεμβρίου, να αναφερθεί η πΓΔΜ με σκέτο το όνομα «Μακεδονία», η «υποχωρητική» στάση του Μητσοτάκη (τo όνομα δεν έχει και τόση σημασία).

 ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ:Μπορεί ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς να έστειλε μήνυμα υποστήριξης του συλλαλητηρίου για τη Μακεδονία στην πλατεία Συντάγματος κάνοντας λόγο για «μία μεγάλη ημέρα για την Ελλάδα», όμως τα έγγραφα της εποχής αποδεικνύουν πως τον Δεκέμβριο του 1991 ως υπουργός Εξωτερικών ήταν ο πρώτος Ελληνας πολιτικός που αποδέχτηκε την επίσημη αναφορά της πΓΔΜ ως «Μακεδονία» σε έγγραφο της ΕΟΚ.

Συγκεκριμένα, στις 2 Δεκεμβρίου του 1991, το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εξέδωσε τον κανονισμό 3567/91 «Περί του καθεστώτος που εφαρμόζεται στις εισαγωγές προϊόντων καταγωγής των Δημοκρατιών της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Κροατίας, της Μακεδονίας και της Σλοβενίας». Πρόκειται δηλαδή για το πρώτο επίσημο έγγραφο (καθώς σε προηγούμενο έγγραφο με ημερομηνία 11 Νοεμβρίου 1991 γίνεται λόγος για Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας), στο οποίο εμφανίζεται καταγεγραμμένη η ονομασία «Μακεδονία» για τα Σκόπια, χωρίς κανέναν άλλο γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό. Από τα πρακτικά της εν λόγω συνάντησης προκύπτει δίχως αμφιβολία η παρουσία του Α. Σαμαρά ως υπουργού Εξωτερικών και εκπροσώπου της Ελλάδας στο Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα πως ενώ δέκα ημέρες αργότερα, στις 12 Δεκεμβρίου του 1991 εκδόθηκε συμπληρωματικό διορθωτικό κείμενο (με αριθμό 31991R3567R(01)) στον κανονισμό σχετικά με τις εισαγωγές προϊόντων, τα Σκόπια αναγράφονταν και πάλι ως «Μακεδονία».

ΚΟΝΤΡΑ ΚΩΝ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ-ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑ:Στην Ελλάδα η ανακήρυξη των Σκοπίων σε ανεξάρτητο κράτος το οποίο επιθυμούσε την ονομασία «Δημο­κρατία της Μακεδονίας» τροφοδότησε έναν πρωτοφανή εθνικισμό. Ο Μητσοτάκης βρίσκεται με ένα ακόμη πρόβλημα στα χέρια του και εμπιστεύεται τον Αντώνη Σαμαρά να του το λύσει, από τη θέση του υπουργού Εξωτερικών.

Στις 16 Δεκεμβρίου 1991, στις Βρυξέλ­λες, συνήλθαν οι υπουργοί εξωτερικών των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με κεντρικό θέμα την ανα­γνώριση των νέων κρατών που προέκυψαν στην Ανατολική Ευρώπη, μετά τη διάλυση της Γιουγκο­σλαβίας και της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο Σαμαράς και οι υπόλοιποι υπΕξ υπέγραψαν το πρωτόκολλο με το οποίο αποδέχονται τη διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, αναγνωρίζοντας την κρατική οντότητα της Κροατίας, της Σλοβενίας και της αυτοαποκαλούμενης «Δημοκρατίας της Μακεδονίας». Τα Σκόπια καλούνται να προσφέρουν συνταγματικές και πολιτικές εγγυήσεις στους γείτονές τους ότι: α) Δεν έχουν εδαφικές διεκδικήσεις, β) Δεν ασκούν εχθρική προπαγάνδα, γ) Δεν χρησιμοποιούν ονομασία που υπονοεί εδαφικές διεκδικήσεις.

Από κει και πέρα τα πάντα έγιναν, όπως είπε και ο ίδιος ο Αντώνης Σαμαράς αργότερα, «ζήτημα ερμηνείας».

Σημασία έχει ότι η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Μητσοτάκης προσωπικά, χρεώθηκαν την αποτυχία τους να αποτρέψουν τη χρήση του όρου «Μακεδονία» από τη γειτονική χώρα, προκάλεσαν την οργή του πιο εθνικιστικού μέρους του ελληνισμού εδώ και διεθνώς, ενώ κληροδότησαν στη χώρα και ένα πρόβλημα που θα λυνόταν τελικά πολλά χρόνια αργότερα με την υπογραφή από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Κάπου εκεί ξεκινά ένας εσωκομματικός αγώνας δρόμου στη ΝΔ για τη διαδοχή του Μητσοτάκη, με πρώτους δρομείς τον Έβερτ και τον Αντώνη Σαμαρά. Οφελημένος από τη σύγκρουση Μητσοτάκη-Σαμαρά, σαφέστατα ήταν ο Μιλτιάδης Έβερτ.

Στις 18 Φεβρουαρίου 1992, μετά τη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών για το θέμα της ονομασίας, παραιτείται αιφνιδιαστικά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αθανάσιος Κανελλόπουλος, ένας εκ των σκλη­ρών ενδοκυβερνητικών αντιπάλων του Μητσοτά­κη.

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΙΜΙΤΣ:Αγαπητέ Τζορτζ, Σε ευχαριστώ για το μήνυμά σου και τα ευγενικά σου λόγια, τα οποία μου μετέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, [Πέτρος] Μολυβιάτης.

Στην επιστολή σου με ημερομηνία 16 Νοεμβρίου 2004 επιβεβαίωσες τη στήριξή σου στις συνεχιζόμενες προσπάθειες του ΟΗΕ να βρει λύση στο ζήτημα της ονομασίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, καθώς και την ετοιμότητά σου να ενστερνιστείς οποιαδήποτε λύση προκύψει από αυτές τις διαπραγματεύσεις. Θα ήθελα, λοιπόν, να σε ενημερώσω για τις πρόσφατες εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (FYROM). Για πρώτη φορά από την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη στις 13 Σεπτεμβρίου 1995, ο ειδικός απεσταλμένος του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κ. Μάθιου Νίμιτς, προχώρησε στην υποβολή πρότασης, υπό τη μορφή ενός πλήρους προσχεδίου απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίον αφορά την τελική διευθέτηση του εκκρεμούς αυτού ζητήματος.

Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη ονομασία από τον ειδικό διαμεσολαβητή είναι «Republika Makedonija-Skopje» με σκοπό να χρησιμοποιείται αμετάφραστη. Αυτή η ονομασία θα χρησιμοποιείται για κάθε επίσημη χρήση εντός του συστήματος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Επιπλέον, η πρόταση ενθαρρύνει και άλλους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και κράτη, να επιλέγουν το προαναφερθέν όνομα για κάθε διεθνή επίσημη χρήση.

Το συνταγματικό όνομα «Republika Makedonija» θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται για εσωτερική χρήση εντός της FYROM, κάτι που σημαίνει ότι δεν απαιτείται καμία συνταγματική αλλαγή η οποία θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στη Συμφωνία της Οχρίδας του 2001.

Αυτή η πρόταση απέχει από τις θέσεις μας, αλλά θα ήμασταν έτοιμοι να την αποδεχθούμε ως βάση για την επίτευξη λύσης. Οπως είχα την ευκαιρία να σε ενημερώσω στην επιστολή μου με ημερομηνία 29 Νοεμβρίου 2004, η Ελλάδα είναι έτοιμη να ολοκληρώσει γρήγορα τις συνομιλίες της Νέας Υόρκης. Επί 15 χρόνια διάφοροι παράγοντες εμπόδιζαν την επίτευξη λύσης μεταξύ των δύο κρατών. Προσωπικά, είμαι έτοιμος να στηρίξω μια συμφωνία τώρα.

Η Ελλάδα είναι, επομένως, διατεθειμένη να εισέλθει σε αυτό το τελευταίο στάδιο των διαπραγματεύσεων διατηρώντας θετική και εποικοδομητική στάση, για να επιτύχει μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Αυτό δεν θα επιτρέψει μόνο την πλήρη ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων, αλλά θα συμβάλει επίσης αποφασιστικά στη σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής και θα άρει ένα μείζον εμπόδιο που βρίσκεται στο δρόμο της ενσωμάτωσης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στις ευρωατλαντικές δομές.

Η πρόταση [Νίμιτς] παρέχει και στις δύο πλευρές ένα μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας το οποίο θα συνεισφέρει στην περαιτέρω σταθεροποίηση της περιοχής. Είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας σε αυτό το στάδιο και οι δύο πλευρές να στηρίξουν το σχέδιο πρότασης του ΟΗΕ.

Λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση της περιοχής εν γένει, καθώς και τις προκλήσεις που προκύπτουν από τον εν αναμονή προσδιορισμό του μελλοντικού καθεστώτος του Κοσόβου, εύχομαι ειλικρινά οι ΗΠΑ να στηρίξουν ενεργά την πρόταση του ΟΗΕ.


Ειλικρινά δικός σου,

Κώστας Καραμανλής

Προς την Α.[υτού] Ε.[ξοχότητα] George W. Bush

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου