«Ποινικό» αδίκημα η ιδιοκτησία

Σχέδιο βίαιης υποτίμησης της αξίας των ακινήτων με στόχο ένα ιδιότυπο «κούρεμα καταθέσεων» στο όνομα της ανταγωνιστικότητας της κτηματαγοράς
Ο τίτλος δεν είναι καθόλου υπερβολικός αφού επί της ουσίας η ιδιοκτησία βρίσκεται υπό διωγμό στην Ελλάδα, με την κατοχή ακινήτου να θεωρείται «ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα» και να τιμωρείται με κάπου 30 και πλέον φόρους και έκτακτα χαράτσια. Και το οξύμωρο είναι ότι βρίσκεται υπό διωγμόν από μια κυβέρνηση που είναι συνώνυμη με το άκρον άωτον του νεοφιλελευθερισμού.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον δεν φορολογείται μόνο η εκμετάλλευση ενός ακινήτου, δηλαδή τα χρήματα που κάποιος ιδιοκτήτης κερδίζει από ένα ακίνητο, αλλά και η κατοχή του και μόνο.
Η επιδρομή στους ιδιοκτήτες ακινήτων άρχισε να γίνεται με τον πιο βάρβαρο τρόπο κατ’ επιταγήν της Τρόικας με αποτέλεσμα πλέον η κατάσταση να έχει ξεφύγει εκτός ελέγχου αφού μόνο για το 2013 υπολογίζεται ότι το Δημόσιο έχει προϋπολογίσει να εισπράξει από τους ιδιοκτήτες ακινήτων 5,4 δισεκατομμύρια ευρώ!
Το κεντρικό ερώτημα, όμως, είναι πού το πάνε. Γιατί επιμένουν στη δυσβάσταχτη και άδικη φορολόγηση των ακινήτων τη στιγμή που γνωρίζουν ότι η περιουσία έχει απαξιωθεί, η αγορά ακινήτων συνεχώς βυθίζεται στη λάσπη ενώ οι πολίτες –σε όλο και μεγαλύτερο ποσοστό– αδυνατούν να πληρώνουν φόρους, χαράτσια και τις δόσεις των στεγαστικών δανείων;
Η απάντηση ότι αποτελεί την εύκολη λύση για το Δημόσιο το οποίο αδυνατεί να πατάξει τη φοροδιαφυγή είναι –όπως λένε παράγοντες της αγοράς– μονοσήμαντη και φλερτάρει με την αφέλεια. Το παιγνίδι, όπως λένε, που παίζεται σε βάρος των ιδιοκτητών ακινήτων είναι μεγάλο και πολυσύνθετο. Δεν είναι καθόλου τυχαίες, άλλωστε, οι αναφορές που έχουν αρχίσει και πυκνώνουν το τελευταίο διάστημα, ιδιαίτερα στα ξένα ειδησεογραφικά δίκτυα και εσχάτως και στην Ελλάδα.
Δύο είναι τα στοιχεία που προβάλλονται με προβοκατόρικο τρόπο, υπονοώντας ούτε λίγο ούτε πολύ ότι είναι βαρύτατο αμάρτημα η κατοχή ακινήτου από τους Έλληνες.

• Το πρώτο στοιχείο είναι ότι η χώρα μας διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη, καθώς υπολογίζεται στο 92%.
• Το δεύτερο ότι η καθαρή περιουσία (Net Equity) του μέσου Έλληνα αποτελείται κατά 95% από ακίνητα.

Στοιχεία που μαρτυρούν ότι ο επόμενος στόχος είναι η «ρευστοποίηση» της ακίνητης περιουσίας, μιας και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών έχει «στεγνώσει» από μετρητά. Στην έρευνα του «Π» μιλούν ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας ιδιοκτητών Ακινήτων Στράτος Παραδιάς, ο πρόεδρος του Συλλόγου Συμβολαιογράφων Κώστας Βλαχάκης και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας μεσιτών Γιάννης Ρεβύθης.
Σχέδιο απαξίωσης – «ρευστοποίησης» των ακινήτων
Το τελευταίο ανέκδοτο που κυκλοφορεί μεταξύ των ιδιοκτητών ακινήτων –και μάλιστα έγινε και πρωτοσέλιδος τίτλος στην τριμηνιαία έκδοση της ΠΟΜΙΔΑ– είναι η πικρή και άκρως απειλητική φράση: «Κάτσε καλά, μη σου γράψω κανα ακίνητο»… Πρόκειται για ένα ανέκδοτο που υπηρετεί πιστά τις αρχές του μαύρου χιούμορ και αποτυπώνει με τον πιο γλαφυρό τρόπο τον διωγμό που υφίστανται τα τελευταία δυο χρόνια οι ιδιοκτήτες ακινήτων που πλέον καθημερινά διαπιστώνουν ότι η ακίνητη περιουσία –το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο του Ελλήνων πολιτών– έχει μεταβληθεί από δικαίωμα σε βάρος.
Η δραματική κατάσταση με την υπερφορολόγηση των ακινήτων έπειτα από επιταγές της Τρόικας άρχισε, όπως λένε στην πιάτσα, όταν οι «Τροϊκανοί» άρχισαν να συνειδητοποιούν τι ρόλο παίζει στην οικονομία του τόπου αλλά και πόσο βασικός κοινωνικός παράγοντας είναι στην Ελλάδα η ακίνητη περιουσία.
Τέσσερα είναι τα στοιχεία που οδήγησαν την Τρόικα στην επιλογή να μπει στο στόχαστρο η ακίνητη περιουσία. Συγκεκριμένα:

• Η συνειδητοποίηση ότι η χώρα μας διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη, καθώς υπολογίζεται στο 92%, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης κυμαίνονται μεταξύ του 40% και του 50% και γύρω στο 35% στις ΗΠΑ.
• Η επιλογή των πολιτών με κάθε κόστος και κάνοντας θυσίες, «κόβοντας από αλλού», όπως λέει ο λαός, να πληρώσουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ, ώστε να μην έχουν πρόβλημα με το σπίτι τους.
• Η αδυναμία όλων των μνημονιακών κυβερνήσεων να πατάξουν έστω και κατ’ ελάχιστο τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή.
• Η εκτίμηση των «Τροϊκανών» ότι η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα είναι μια μεγάλη «φούσκα» που χαρακτηρίζεται από μεγάλη αδιαφάνεια και τζιράρισμα μεγάλης αξίας που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.

Βεβαίως, οι διαπιστώσεις αυτές από μόνες τους οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα και μέτρα εάν δεν ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της χώρας. Όπως μας επεσήμανε ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς, το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα μας εξηγείται από το γεγονός ότι στην Ελλάδα δεν υπήρχαν επενδυτικές διέξοδοι πέρα από την αγορά ακινήτων. Οι Έλληνες δεν ένιωθαν ασφάλεια με την επένδυση των χρημάτων τους σε τραπεζικές καταθέσεις ή σε κινητές αξίες και όσοι επέλεξαν να επενδύσουν στο χρηματιστήριο αποδείχθηκε ότι δεν ήταν καλή επιλογή, υπογράμμισε ο κ. Παραδιάς. Έτσι η αγορά ακινήτου ήταν επί της ουσίας η πιο ασφαλής και δημοφιλής επενδυτική κίνηση των πολιτών. Ωστόσο, τώρα έχει μπει στο στόχαστρο «Τροϊκανών» και μη. Όπως μας υπογράμμισε ο κ. Παραδιάς, με τη φορολογία στα ακίνητα πλήττουν το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο του Έλληνα πολίτη και αυτό που επιτυγχάνουν είναι η «πάταξη» της κατοχής ακινήτου. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, πρόκειται για μια αδιέξοδη πολιτική τόσο για την οικονομία όσο και για την κοινωνία, μια πολιτική που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε δημοσιονομικό «Βατερλώ». Είναι χαρακτηριστικό, σημειώνει ο κ. Παραδιάς, ότι στο τέλος του χρόνου θα εκτιναχθεί στα ύψη ο αριθμός των πολιτών που θα αδυνατεί να πληρώσει τους φόρους του.
Για τιμωρία όσων εμπιστεύτηκαν την ελληνική κτηματαγορά, όσων δεν έφαγαν τα χρήματα, δεν τα ξόδεψαν, δεν τα σπατάλησαν, δεν τα πήγαν στο εξωτερικό αλλά επένδυσαν στην Ελλάδα, κάνει λόγο ο Γιάννης Ρεβύθης, επισημαίνοντας ότι η φορολόγηση των ακινήτων ήταν ο εύκολος τρόπος αφού δεν μπορούν να φορολογήσουν τις εταιρείες και λόγω της κατρακύλας της ανάπτυξης δεν μπορούν να έχουν ούτε άμεσους ούτε έμμεσους φόρους.
Βίαιη υποτίμηση
Το ερώτημα που απασχολεί όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και όλους του παράγοντες της αγοράς είναι γιατί εμμένουν σε μια αδιέξοδη και άδικη πολιτική υπερ-φορολόγησης των ακινήτων που οδηγεί σε τραγικό αδιέξοδο τόσο τους ιδιοκτήτες όσο και τους επαγγελματίες του χώρου.
Η άποψη του προέδρου του Συλλόγου Συμβολαιογράφων Κώστα Βλαχάκη είναι ότι «γίνεται άκριτα αποδοχή μνημονιακών υποχρεώσεων της χώρας και προσπάθεια να ανακαλυφθούν ισοδύναμα προς αποφυγή λήψης άλλων μέτρων τα οποία πολιτικά κρίνονται πιο επώδυνα. Ως αποτέλεσμα, στην επιβολή νέων φόρων στα ακίνητα και στα αυτοκίνητα δεν σταθμίζεται ούτε η φοροδοτική ικανότητα του Έλληνα πολίτη –ο οποίος πλέον κάνει τον ύστατο αγώνα επιβίωσής του καθημερινά– ούτε οι επιπτώσεις αυτών των μέτρων μεσοπρόθεσμα στην εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης της χώρας».
Σύμφωνα με την εκτίμηση του κ. Βλαχάκη, η πολιτική υπερφορολόγησης των ακινήτων θα οδηγήσει «σε εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, όπως ενός ακινήτου για την παροδική κάλυψη κάποιας ανάγκης ή ακόμη και η εγκατάλειψη ακινήτων ενόψει της αδυναμίας είτε πώλησής του είτε καταβολής των φόρων που αυτά βαρύνονται». Ο πρόεδρος του Συλλόγου Συμβολαιογράφων επισημαίνει ότι σε αυτή την περίοδο κρίσης που βιώνουμε, οι μεγάλοι επενδυτές τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό αναμένουν πώς θα διαμορφωθεί το νέο επίπεδο τιμών ώστε να αρχίσουν μία ευρύτατη επένδυση στην αγορά ακινήτων που μετά βίας θα αγγίζουν τις αντίστοιχες τιμές του 2000.
Η λέξη-κλειδί που απαντά στην επιδρομή που επιχειρείται στους κατόχους ακινήτων είναι η «φούσκα». Όπως υπογραμμίζει ο Στράτος Παραδιάς, στόχος είναι να εξευτελιστεί η αξία των ακινήτων με απώτερο στόχο, όπως λένε, να γίνει ανταγωνιστική η κτηματαγορά. Εν ολίγοις, οι μεγάλοι επενδυτές αναμένουν μέσω της υπερφορολόγησης και της αδυναμίας πληρωμής των πολλαπλών και υψηλών φόρων και χαρατσιών να γίνει βίαιη υποτίμηση των τιμών έτσι ώστε να αρχίσουν να αγοράζουν σε τιμές που εκείνοι θεωρούν ότι θα τους συμφέρει. Μόνο που, τελικά, το αποτέλεσμα θα είναι μέσω του οριζόντιου και βίαιου ευτελισμού της αξίας των ακινήτων πολλοί ιδιοκτήτες να απολέσουν τη μοναδική περιουσία τους, φθάνοντας έτσι σε ένα ιδιότυπο «κούρεμα καταθέσεων».

• 250.000 και άνω υπολογίζονται τα σπίτια που παραμένουν απούλητα πανελλαδικά
• 5,4 δισεκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουν συνολικά το 2013 οι ιδιοκτήτες ακινήτων
• 2 έως 6 ενοίκια από τα συνολικά 12 θα πληρώνει ένας ιδιοκτήτης ακινήτου είτε το μισθώνει είτε το χρησιμοποιεί για ιδιοκατοίκηση
• 11,55% υποχώρησαν οι ονομαστικές τιμές των σπιτιών το πρώτο τρίμηνο του 2013. Καταγράφεται ως η μεγαλύτερη μείωση μεταξύ 42 αγορών σε ολόκληρο τον κόσμο
• 4.000 μεταβιβάσεις νεόδμητων οικιστικών ακινήτων έγιναν το 2012 ενώ το 2007 είχαν μεταβιβαστεί 100.000 κατοικίες
• 10.000 σπίτια αναμένεται να χτιστούν το 2013 πανελλαδικά, τη στιγμή που το 2007 ο αριθμός των νέων κατοικιών είχε αγγίξει τις 104.000
• 90% είναι το ποσοστό μείωσης της κατασκευής σπιτιών μέσα σε μια εξαετία
• 8 χρόνια, με αισιόδοξες προβλέψεις, θα απαιτηθούν για να επανέλθει η κτηματαγορά στα επίπεδα του 2005
• 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν φέτος για πρώτη φορά ΦΑΠ
• 2 μισθώματα τον χρόνο είναι ο μέσος όρος του χαρατσιού μέσω ΔΕΗ
• 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ θα εισπράξει το υπουργείο Οικονομικών για το 2013 από το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων
• 1,2 δισεκατομμύριο ευρώ θα εισπράξει το υπουργείο Οικονομικών το 2013 για τον ΦΑΠ του 2011 και του 2012

Έξι προτάσεις
Οι πρόεδροι του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, του Συλλόγου των Συμβολαιογράφων, της ΠΟΜΙΔΑ, της ΟΜΚΟΕΕ και της ΟΜΑΣΕ έχουν καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις προς το υπουργείο Οικονομικών με στόχο τη δίκαιη φορολόγηση και την αναθέρμανση, κατά το δυνατόν, της κτηματαγοράς. Σύμφωνα με τις προτάσεις τους, άκρως απαραίτητα είναι τα εξής έξι βήματα για την έξοδο από την κρίση:

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ: Μείωση των συντελεστών εμπορικότητας και αύξηση των συντελεστών παλαιότητας. Μειωτικός συντελεστής για τα επί τουλάχιστον ενός έτους ξενοίκιαστα ακίνητα ούτως ώστε να ενθαρρυνθεί η αγορά και αξιοποίησή τους, αλλά και να μπορούν οι κάτοχοί τους να πληρώσουν τον φόρο κατοχής. Μείωση των «τιμών ζώνης» στις περιοχές όπου δεν υπάρχουν πλέον εμπορικές τιμές και συναλλαγές.
ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ: Αυτοτελής φορολόγηση κάθε ακινήτου των φυσικών προσώπων με χαμηλό φορολογικό συντελεστή που δεν θα υπερβαίνει κατ’ ανώτατο όριο τον συντελεστή φορολόγησης των νομικών προσώπων (0,6%) και κατάργηση κάθε άλλου ετήσιου φόρου κατοχής ακινήτων (ΦΑΠ, ΕΕΤΑ & ΤΑΠ). Υπολογισμός της φορολογητέας αξίας με μειωμένες τιμές σε σχέση με τις εφαρμοζόμενες για τη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων.
ΦΟΡΟΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ – Φ.Π.Α.: Μείωση του συντελεστή σε ποσοστό 5%, ήτοι στο μέσο ύψος του αντίστοιχου συντελεστή των ευρωπαϊκών χωρών. Μείωση του ΦΠΑ σε 10% για την πώληση νεόδμητων οικοδομών και σε 5% στις δαπάνες ανακαίνισης/ενεργειακής αναβάθμισης των υφισταμένων κτιρίων.
ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΑΚΙΝΗΤΑ: Καθιέρωση μεσαίου κλιμακίου 12.001-24.000€ με συντελεστή 20%. Κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου 1,5%-3% και των κρατήσεων 3% υπέρ ΜΤΠΥ και 2% υπέρ ΤΑΔΚΥ.
ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ: Επαναφορά της απαλλαγής από ΦΑΠ των κτισμάτων των οικοδομών επί μία επταετία. Κατάργηση της επιβολής ΕΕΤΑ στα εργοτάξια των οικοδομών.
ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ – ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ: Άμεση κατάργησή τους, λόγω «κατεδάφισης» των κάθε είδους εισοδημάτων των πολιτών, ιδιοκτητών και ενοικιαστών. Οριοθετημένη παράταση της αναστολής του «πόθεν έσχες» για αγορά και ανοικοδόμηση κάθε είδους ακινήτων.
topontiki.gr