Η θρυλική «μαύρη αράχνη» του σοβιετικού ποδοσφαίρου

19 Δεκεμβρίου 2013 Ελένα Γκριγκόριεβσκαγια, Αντρέι Γιαρκόφ, Gazeta.ru

Πριν 50 χρόνια, στις 15-12-1963, ο Λεβ Γιάσιν ανακηρύχθηκε ο καλύτερος ποδοσφαιριστής της Ευρώπης. Ετσι έγινε ο πρώτος τερματοφύλακας στην ιστορία που έπαιρνε τη «Χρυσή μπάλα». Στον μισό αιώνα που ακολούθησε, το συγκεκριμένο βραβείο δεν δόθηκε σε κανέναν άλλο τερματοφύλακα.

Πηγή: RIA Novosti

Ο Λεβ Γιάσιν είναι πιθανότατα ο πιο σημαντικός ποδοσφαιριστής σε όλη την ιστορία της ΕΣΣΔ και της Ρωσίας. Πολλάκις πρωταθλητής ΕΣΣΔ, Ολυμπιονίκης το 1956, πρωταθλητής Ευρώπης το 1960. Τον Ρώσο τερματοφύλακα-φαινόμενο, τον οποίο βάφτισαν για τις φανταστικές αποκρούσεις του «μαύρη αράχνη», θα ήθελαν να τον είχαν στη σύνθεσή τους όλες οι ομάδες του κόσμου. Αυτός όμως έμεινε πιστός στη Δυναμό Μόσχας. Στον σύλλογο με τα γαλάζια-λευκά χρώματα αγωνίστηκε 22 σεζόν (από το 1949 έως και το 1970). Ο παγκοσμίως γνωστός κέρβερος της εστίας κέρδισε τη σημαντικότερη σε προσωπικό επίπεδο ποδοσφαιρική διάκριση, τη Χρυσή μπάλα, σε ηλικία 34 ετών. Μεγαλύτερος σε ηλικία παίκτης που τιμήθηκε με αυτή ήταν μόνο ο Στάνλεϋ Μάθιους, ο οποίος την έλαβε στα 39 του.

Γιάσιν vs Πελέ

Ως έναν βαθμό, ο Γιάσιν σίγουρα στάθηκε τυχερός, διότι αν 50 χρόνια πριν η Χρυσή μπάλα δινόταν με βάση τα σημερινά κριτήρια, τότε θα την έπαιρνε μάλλον ο Πελέ, ο οποίος το 1963 κατέκτησε το Διηπειρωτικό κύπελλο με τη Σάντος. Ο βασιλιάς του ποδοσφαίρου είχε σημειώσει τότε τέσσερα γκολ σε βάρος της Μίλαν, αλλά εκείνη την εποχή η Χρυσή μπάλα μπορούσε να απονεμηθεί μόνο σε Ευρωπαίο. Οι ιδρυτές του βραβείου από το περιοδικό France Football άλλαξαν αυτόν τον κανόνα μόλις το 1995.

Στη διάρκεια της καριέρας του ο Λεβ Γιάσιν απέκρουσε 150 πέναλτι. Ωστόσο, εντυπωσιακότερο ήταν ένα άλλο επίτευγμά του: Από τους 813 αγώνες, κράτησε την εστία του ανέπαφη στους 480.

Λίγοι γνωρίζουν ότι είχε ατυχές ντεμπούτο στο ποδόσφαιρο και εξαιτίας αυτού, ο Γιάσιν άρχισε να παίζει χόκεϊ. Στον πρώτο ποδοσφαιρικό αγώνα του για το πρωτάθλημα της χώρας το 1950, κόντρα στον αιώνιο αντίπαλο Σπαρτάκ Μόσχας, ο Γιάσιν έκανε ένα τραγικό λάθος. Συγκρούστηκε με τον αμυντικό του και δέχθηκε γκολ. Η Δυναμό δεν κατάφερε να νικήσει σε εκείνο το ματς και ο Λεβ κάθισε τα επόμενα τρία χρόνια στον πάγκο. Προσπαθώντας να ξεπεράσει τη στενοχώρια του ο Γιάσιν άρχισε να παίζει χόκεϊ επί πάγου, και εκεί ως τερματοφύλακας. Οι επιτυχίες ήρθαν γρήγορα. Με την ομάδα του -επίσης τη Δυναμό- κατέκτησε το κύπελλο της ΕΣΣΔ. Στη συνέχεια δέχτηκε πρόσκληση να αγωνιστεί στην Εθνική, αλλά αυτός αποφάσισε να επικεντρωθεί στο ποδόσφαιρο.

Το γούρι της παλιάς τραγιάσκας

Ο θρύλος του συλλόγου της Δυναμό Μόσχας

Ο Λεβ Γιάσιν είχε δύο γούρια. Για πολλά χρόνια, τόσο με το σύλλογό του, όσο και με την εθνική ΕΣΣΔ, έπαιζε φορώντας την ίδια τραγιάσκα. Όταν με τον καιρό αυτή φθάρθηκε, ο θρυλικός γκολκίπερ δεν θέλησε να την πετάξει. Έπαιρνε πάντα μαζί του αυτή την παλιά τραγιάσκα, όπου και αν έπαιζε η ομάδα, και στα σημαντικότερα παιχνίδια αθόρυβα την τοποθετούσε δίπλα από το τέρμα του.

Είναι επίσης γνωστό ότι ο Γιάσιν λάτρευε το ψάρεμα. Όπου κι αν πήγαινε, μάθαινε που μπορεί να πάει να ψαρέψει. Είχε μάλιστα δημιουργηθεί και η σχετική παράδοση την οποία πίστευε ακράδαντα: Όταν πριν από τον αγώνα έπιανε ψάρι, η Δυναμό νικούσε. Είχε μια μεγάλη συλλογή από αγκίστρια, μεταξύ αυτών και αρκετά ξένα, τα οποία τότε ήταν δυσεύρετα. Τα δολώματα συχνά τα έβρισκε στα σκουπίδια κοντά στο εξοχικό του. Όταν απόθετε τις ποσότητες από σκουπίδια και μάζευε σκουλήκια, ελάχιστοι θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν τον μεγάλο τερματοφύλακα που μετατρεπόταν σε έναν απλό ψαρά. Το μαγείρεμα των ψαριών δεν είχε πρόβλημα να το αναλάβει ο ίδιος και συχνά πέρναγε αρκετή ώρα στην κουζίνα για να ετοιμάσει φαγητό για τις κόρες του, όταν η σύζυγος ήταν στη δουλειά.

Μανιώδης καπνιστής!

Ο Γιάσιν ήταν μανιώδης καπνιστής. Αυτή τη βλαβερή συνήθεια την απέκτησε από την παιδική του ηλικία τον καιρό του πολέμου και δεν κατάφερε να την ξεπεράσει ποτέ. Κάπνιζε περίπου τέσσερα πακέτα την ημέρα! Εξαιτίας του πάθους του αυτού αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα υγείας και συγκεκριμένα έλκος στομάχου. Αναγκάστηκε μάλιστα να έχει μαζί του μαγειρική σόδα για να αντιμετωπίζει τις περιπτώσεις επιδείνωσης. Κάποτε, πριν από την Ολυμπιάδα του 1956, με σκοπό η ομάδα να εγκλιματιστεί στις ζεστές συνθήκες, η Εθνική μετέβη για ένα μήνα στην Ινδία. Οι ποδοσφαιριστές αποφάσισαν να φωτογραφηθούν δίπλα μαζί έναν ελέφαντα. Ο Λεβ, ο οποίος δεν αποχωριζόταν ποτέ τα τσιγάρα του, κρατούσε ακόμη και εκείνη τη στιγμή την ταμπακιέρα του. Ο ελέφαντας την είδε και την άρπαξε από τα χέρια του, προκαλώντας παροξυσμό γέλιου στους συμπαίκτες του.  

Λίγη ακόμη ιστορία:

«Μόσχα-1980»: Οι καλύτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες του 20ου αιώνα

Ο Γιάσιν ήταν ένα φαινόμενο για την εποχή του. Μετά τη λήξη του νικηφόρου για τη σοβιετική ομάδα τελικού του Πρωταθλήματος Ευρώπης του 1960, τον τερματοφύλακα πλησίασε ο τότε πρόεδρος της Ρεάλ Μαδρίτης, Σαντιάγκο Μπερναμπέου. Το παντοδύναμο αφεντικό των «Μερένγκες» έβγαλε επιδεικτικά το βιβλιάριο επιταγών και πρότεινε στον τερματοφύλακα να γράψει ο ίδιος το ποσό που επιθυμεί να λάβει για να υπογράψει συμβόλαιο και να μεταγραφεί έτσι από τη Δυναμό στη Ρεάλ, καθώς και να υποδείξει το μισθό που θα ήθελε να παίρνει στην ισπανική ομάδα.

Οι υπόλοιποι παίκτες της εθνικής ΕΣΣΔ, όταν πρόσεξαν τη σκηνή, θέλοντας να αστειευτούν σε βάρος του ξιπασμένου εκατομμυριούχου, είπαν στον Γιάσιν: «Γράψε ένα τέτοιο ποσό, ώστε να του σηκωθούν οι τρίχες κάγκελο!». Ωστόσο, όταν μετάφρασαν στον Μπερναμπέου τα λεγόμενα αυτά, εκείνος αρχικά χαμογέλασε και στη συνέχεια είπε σοβαρά: «Είμαι πραγματικά διατεθειμένος να πληρώσω γι’ αυτόν οποιοδήποτε ποσό, έστω και αν χρειαστεί να πουλήσω όλα τα διαμάντια της οικογένειάς μου, ακόμη και να χρεωθώ. Το ποσό όμως ούτως ή άλλως δεν θα είναι αρκετό, διότι αληθινά ο κύριος Γιάσιν είναι ανεκτίμητος, όπως οι πίνακες των μεγαλύτερων ζωγράφων που βρίσκονται στο μουσείο Πράντο».