Αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος»: Οι άγριες κόντρες Καναδών – Κινέζων και το μέγαρο Μαξίμου

Τελικά θα το πουλήσει ολόκληρο το πλειοψηφικό πακέτο που έχει το ελληνικό Δημόσιο στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» ή όχι;

Χοντρά παιχνίδια προσκηνίου και παρασκηνίου για έναν κυριολεκτικά «χρυσοφόρο» τομέα, ο οποίος αποφέρει εκατοντάδες εκατομμύρια έσοδα ετησίως. Πρωτοστατούν στην κόντρα Κινέζοι και Καναδοί, αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα κάνει το μέγαρο Μαξίμου.

Το ελληνικό Δημόσιο διαθέτει σήμερα το 55% των μετοχών της εταιρείας τους Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ). Εχει όμως, μεταφέρει το 30% των μετοχών του στο ΤΑΙΠΕΔ, ενώ έχει κρατήσει το 25%. Το γεγονός και μόνο ότι μετακύλησε το μεγαλύτερο κομμάτι των μετοχών του στο ΤΑΙΠΕΔ, σημαίνει ότι πωλείται. Αλλωστε, γι” αυτό συστάθηκε το Ταμείο, το οποίο επανειλημμένως έχει καταγγελθεί τουλάχιστον για αναποτελεσματικότητα, αν όχι για υπόγειες συνεννοήσεις.

Εδώ είναι όμως, που αρχίζουν οι διαμαρτυρίες και οι καταγγελίες για χοντρά παιχνίδια παρασκηνίου, με στόχο να πετάξουν έξω από την ιδιωτικοποίηση τους Κινέζους. Οι τελευταίοι, ούτε λίγο ούτε πολύ, υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση κάνει πλάτες στο καναδικό fund, PSP (ανήκει σε μεγάλο συνταξιοδοτικό Ταμείο του Καναδά), το οποίο το Μάιο του 2013 κατάφερε να αποκτήσει το 26,7% των μετοχών του ΔΑΑ.

Αν λοιπόν, λέγουν, τους δώσει και το 30% του ΤΑΙΠΕΔ, όπως συχνά ακούγεται το τελευταίο διάστημα για φωτογραφικό διαγωνισμό υπέρ των Καναδών, θα αποκτήσουν το πλειοψηφικό πακέτο, και θα έχουν τον απόλυτο έλεγχο του αεροδρομίου. Το δε, Δημόσιο θα μείνει με 25%, και όπως και τώρα δεν έχει τον έλεγχο της διαχείρισης του αεροδρομίου, τότε θα βρεθεί σε ακόμα δυσμενέστερη θέση. Υποστηρίζουν μάλιστα, ότι η Αθήνα είχε δεσμευθεί να πουλήσει ολόκληρο το πακέτο του Δημοσίου, δηλαδή το 55%. Ως εκ τούτου, λένε, εάν πουλήσει το 30% θα εισπράξει λιγότερα χρήματα απ” ότι εάν πουλούσε το 55%.

Τεράστια κέρδη

Οι Κινέζοι είναι φυσικό να κόπτονται σφόδρα για να αποκτήσουν το «Ελευθέριος Βενιζέλος», επειδή θέλουν να το μετατρέψουν σε κόμβο τουριστικών και άλλων μετακινήσεων στην Ευρώπη. Πόσο μάλλον, αφού οι ίδιοι θεωρούν ότι το 20% του παγκόσμιου τουρισμού τα επόμενα είκοσι χρόνια θα είναι Κινέζοι, καθώς και ότι μπορούν να αυξήσουν την επιβατική κίνηση στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» με απευθείας πτήσεις από την Κίνα, τουλάχιστον κατά δύο εκατομμύρια ετησίως.

Είναι όμως, μόνον αυτό; Οχι. Θέλουν να βγάλουν λεφτά. Και γνωρίζουν άπαντες ότι, ακόμα και στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, το αεροδρόμιο αποτελεί «φιλέτο». Γι” αυτό άλλωστε επένδυσε τα λεφτά των Καναδών συνταξιούχων το fund τους. Οχι, προφανώς, για να «βοηθήσει» δήθεν την Ελλάδα, αλλά για να βγάλουν κέρδη.

Να σημειωθεί πως, μόνο από το ονομαζόμενο «Σπατόσημο» για το συγκεκριμένο αεροδρόμιο, τα έσοδα ανέρχονται σε σχεδόν εκατό εκατομμύρια ευρώ το έτος.

Οσον αφορά στην εκμετάλλευση αυτού καθεαυτού του αεροδρομίου (χώροι στάθμευσης αεροσκαφών, διευκολύνσεις, καταστήματα εντός του αεροδρομίου, τεράστια καταστήματα εκτός του αεροδρομίου, όπου στεγάζονται εμπορικά κέντρα, ξενοδοχείο, πάρκινγκ, κ.ο.κ.), τα έσοδα ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ετησίως. Αλλωστε, σε πολλούς τομείς, ο ΔΑΑ θεωρείται ένα από τα ακριβότερα αεροδρόμια της Ευρώπης. Είναι προφανές λοιπόν, γιατί οι Καναδοί δεν θέλουν να υποχωρήσουν και να δώσουν το αεροδρόμιο στους Κινέζους, και γιατί οι τελευταίοι θέλουν να το πάρουν.

Ο ρόλος του Μαξίμου

Το ελληνικό Δημόσιο, και κυρίως η ελληνική κυβέρνηση, καλούνται να αποφασίσουν: Θέλουν να πουλήσουν το «Ελευθέριος Βενιζέλος»; Αν θέλει, τότε ας κρατήσει το 55%, ας πάρει τη διαχείριση του αεροδρομίου από τους Καναδούς, και ας κοιτάξει να το διαχειριστεί σωστά, ώστε να μπαίνει στα Δημόσια ταμεία «ζεστό χρήμα». Αν θέλει να έχει απλά μια συμβολική παρουσία στον ΔΑΑ (με 25%), να το πουλήσει, αλλά με τους ευνοϊκότερους όρους για τη χώρα, και βέβαια με το πιο υψηλό τίμημα που μπορεί να πάρει.

Σε αυτή την περίπτωση, πάντως, η επιχειρηματολογία των Κινέζων φαίνεται πως μάλλον είναι βάσιμη, αφού σίγουρα πουλώντας το 55% βγάζεις περισσότερα από το να πουλήσεις το 30%. Εκτός κι αν κυβερνητικοί κύκλοι πράγματι έχουν κλείσει -για άγνωστους λόγους- «ντήλ» με τους Καναδούς και θέλουν να τους δώσουν τον ΔΑΑ ή η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις από τις Βρυξέλλες ή και τις ΗΠΑ για να μην δώσει το αεροδρόμιο στους Κινέζους. Σε αυτή την περίπτωση, πάντως, πρέπει να δοθούν διαφανείς και πειστικές εξηγήσεις.

Πως άλλαξαν χέρια οι μετοχές

Διαφωτιστικό όμως, για να γίνει περισσότερο κατανοητή η κατάσταση, είναι το μετοχικό σχήμα σήμερα στην εταιρία του ΔΑΑ: Το καναδικό fund, PSP, κατέχει το 26,7%. Η Hochtief Airport Capital, το 13,3%, το οποίο επίσης διαχειρίζεται η PSP. Η οικογένεια Κοπελούζου, το 5%. Το ελληνικό Δημόσιο έχει το πλειοψηφικό πακέτο, 55%. Από αυτό, το 30% μεταφέρθηκε στο ΤΑΙΠΕΔ. Η Hochtief ήταν η γερμανική εταιρεία που κατασκεύασε, μαζί με άλλες ελληνικές, το αεροδρόμιο, και έκτοτε κατέχοντας το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό μετά από αυτό του ελληνικού Δημοσίου, εκμεταλλεύτηκε το πανάκριβο αεροδρόμιο, και λέγεται μάλιστα ότι έχει κιόλας βγάλει τα λεφτά της.

Επανειλημμένως, όπως είναι γνωστό, έχουν γίνει σοβαρότατες καταγγελίες τόσο για τη φάση της κατασκευής όσο και της εκμετάλλευσής του, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις Βρυξέλλες, αλλά ουδείς τόλμησε να τα βάλει με το ισχυρό κατασκευαστικό λόμπυ και τις πολιτικές διαπλοκές του.

Οπως και να΄ χει, με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, η Hochtief διέρρεε ότι ήθελε να απαλλαγεί από το αεροδρόμιο. Τελικά, η γερμανική εταιρεία φέρεται να εξαγοράστηκε από ισπανική. Η τελευταία πούλησε το 26,7% των μετοχών της Hochtief στο καναδικό fund. Ετσι, πέρασε και η διαχείριση του αεροδρομίου, από τους Γερμανούς στους Καναδούς. Λίγο προτού κλείσει το “ντήλ” Ισπανογερμανών και Καναδούς, είχαν κάνει την εμφάνισή τους οι Κινέζοι και είχαν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για τον ΔΑΑ.

Οι Κινέζοι φέρονται να υποστηρίζουν ότι αν και το ΤΑΙΠΕΔ τότε τους διαβεβαίωνε ότι γίνονταν συζητήσεις με τη Hochtief για την από κοινού διάθεση των μετοχών τόσο του ελληνικού Δημοσίου (30%), όσο και της Hochtief (26,7%), τους παραπλάνησε, ενώ τους απέτρεψε ακόμα και να συναντηθούν απευθείας με τους Γερμανούς για να συζητήσουν το θέμα της πώλησης των μετοχών τους. Ετσι, με την εξαγορά της Hochtief από τους Ισπανούς, και τις συνεννοήσεις που ακολούθησαν με τους Καναδούς, οι Κινέζοι -σε εκείνη τη φάση- πετάχτηκαν έξω από το παιχνίδι.

Ρίχνουν τους Κινέζους;

Στο μεταξύ, ήδη από το 2011, η κινεζική κοινοπραξία Shenzhen – Friedmann, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες εκμετάλλευσης αεροδρομίων και αεροσκαφών, είχε εκδηλώσει το ενδιαφέρον της για τον ΔΑΑ με επιστολή της προς τον τότε πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου. Αλλά και στη συνέχεια έγιναν επαφές με τις επόμενες κυβερνήσεις, ενώ μέχρι σήμερα προσπαθεί να προωθήσει τα συμφέροντά της. Κύκλοι των Κινέζων, λοιπόν, ισχυρίζονται ότι ήλθαν σε επαφή και με συμβούλους στο μέγαρο Μαξίμου, οι οποίοι τους διαβεβαίωναν ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει αποφασίσει να πουλήσει ολόκληρο το πακέτο των μετοχών του Δημοσίου (55%). Ωστόσο, συμπληρώνουν, ακόμα και οι διάφορες ημερομηνίες που κατά καιρούς είχαν δοθεί για έναρξη της διαδικασίας Διαγωνισμού, ουδέποτε υλοποιήθηκαν.

Τι γίνεται τώρα; Οι Κινέζοι ισχυρίζονται πως, όταν άλλαξαν χέρια οι μετοχές της Hochtief, το ελληνικό Δημόσιο δεν φρόντισε να διασφαλίσει το δικαίωμά του να μπορεί να πουλήσει τις δικές του μετοχές, αφού δεν έβαλε καμιά ρήτρα ανταποδοτικότητας στους Καναδούς. Ετσι, εκτιμάται ότι οι τελευταίοι μπορούν να μπλοκάρουν τις οποιεσδήποτε προθέσεις της Αθήνας για πώληση ολόκληρου του ποσοστού της, και να της επιβάλλουν να πουλήσει μόνο το 30%. Ωστόσο, ακούγονται και απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες μπορεί νομικά η Ελλάδα να ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια. Επιπλέον, έντονη φημολογία υπάρχει ακόμη, σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση έχει στα χέρια της κατάλογο επιχειρηματιών, οι οποίοι θα ήθελαν να αγοράσουν από τους Καναδούς το πακέτο των μετοχών τους. Μέχρι τώρα, μάλιστα, έχουν κάνει συναντήσεις με τους Καναδούς, αλλά χωρίς κάποιο αποτέλεσμα.