Η Ελλάδα έντιμος μεσολαβητής στην ενδο-αραβική διένεξη των χωρών του κόλπου.

Του Χρήστου.Θ.Μπότζιου

Πρέσβη ε.τ.

Οι τελευταίες τρομοκρατικές ενέργειες στο Η..Βασίλειο, συνέπεσαν,σχεδόν,με τα γεγονότα του κόλπου ,την διακοπή δηλαδή των διπλωματικών σχέσεων και την επιβολή Εμπάργκο στο ΚΑΤΆΡ από τα ομόθρησκα και ομόφυλα αραβικά κράτη της περιοχής ,την Σαουδική Αραβία,τα Ηνωμένα Εμιράτα,Μπαχρέιν και Αίγυπτο. Πολλά τα ερωτήματα για το τι οδήγησε στη λήψη τόσο αυστηρών μέτρων εναντίον ενός βαθύτατα ισλαμικού ομοεθνούς κράτους που συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον πλουσιότερων όπως και σε κοιτάσματα φυσικού αερίου χωρών στον κόσμο.

Τα ερωτηματικά επαυξήθηκαν επειδή οι εξελίξεις αυτές συνέβησαν μικρό χρονικό διάστημα μετά την επίσκεψη που πραγματοποίησε στην Σαουδική Αραβία ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ ο οποίος, μεταξύ άλλων, επέτυχε την πώληση στο Ριάντ πολεμικού υλικού ύψους εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το Κατάρ αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση μεταξύ των χωρών του κόλπου. Ο νέος Εμίρης Τακίμ Μπίν Χαμάντ Αλ Σάνι εχει εγκαινιάσει μια νέα πολιτική επιχειρώντας προσέγγιση και πραγματοποιώντας επαφές με πολλά ισλαμικά κινήματα ορισμένα εκ των οποίων έχουν χαρακτηριστεί ως εξτρεμιστικά μέχρι και τρομοκρατικά. Παράλληλα άνοιξε και διαύλους επικοινωνίας με το Ιράν το οποίο,ως γνωστόν,βρίσκεται σε διαρκή ανταγωνισμό με την Σαουδική Αραβία. Στις κατηγορίες που προσάπτουν στο Κατάρ, ο Εμίρης απαντάει ότι οι επαφές του αποσκοπούν στην ανάπτυξη ενός διαλόγου με σκοπό να επιδράσουν θετικά σε αλλαγή συμπεριφορών και με κανένα τρόπο δεν συνιστούν υπόθαλψη της τρομοκρατίας. Ισχυρίζεται δε ότι οι μομφές εναντίον του Κατάρ στηρίζονται σε ανώνυμες καταγγελίες,,δημοσιέυματα του τύπου και παρόμοια. Καλεί δε τους καταγγέλλοντες να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία των αποδιδόμενων κατηγοριών. Βέβαια το ερώτημα για το ποιος χρηματοδοτεί το Ισλαμικό Κράτος ( ISIS) και άλλες παρεμφερείς οργανώσεις, παραμένει ακέραιο και το Κατάρ δεν έχει μείνει στο απυρόβλητο . 

Παρά τα επιχειρήματα του Σεΐχη Τακίμ Μπίν Αλ Σανί, οι τρείς προαναφερθείσες χώρες και η Αίγυπτος που η τελευταία,μεταξύ αλλων,κατηγορεί το Κατάρ ότι στηρίζει την Οργάνωση των Αδελφών Μουσουλμάνων ,δεν δίστασαν να προβούν σε διακοπή των διπλωματικών σχέσεων και να επιβάλλουν Εμπάργκο προκαλώντας αναστάτωση και ανασφάλεια στον γηγενή πληθυσμό αλλά και στις εκατοντάδες χιλιάδες αλλοδαπών μεταξύ των οποίων και πολλοί Έλληνες που εργάζονται στον τεχνικό ,κυρίως,τομέα. 

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ενδο –αραβική , είναι αποτέλεσμα θρησκευτικων,ιδεολογικών,οικονομικών μαζί και πολιτικών ανταγωνισμών μεταξύ των. Περισσότερο δε μεταξύ Κατάρ και Σαουδικής Αραβίας. Το Κατάρ αμφισβητεί την ηγεμονική θέση της Σαουδικής Αραβίας στον ισλαμικό-σουνιτικό κόσμο και δεν συμμερίζεται πλήρως την εναντίωση στο Ιράν. Από την άλλη πλευρά οι άλλες χώρες του κόλπου θεωρούν ότι με τα ανοίγματά του Κατάρ προς την Τεχεράνη , διασπάται η πολιτική αραβική ενότητα στα θέματα που αφορούν στον γενικότερο χώρο της Μ. Ανατολής με ανοικτό ακόμα το θέμα της Συρίας και Ιράκ που οι εξελίξεις μπορεί να επιφέρουν αλλαγές στον πολιτικό χάρτη της περιοχής .

Το διεθνές ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην περιοχή του κόλπου είναι έντονο και κατανοητό αν ληφθεί υπόψη ότι το Κατάρ όπως και οι λοιπές χώρες του κόλπου ,είναι από τις πλουσιότερες στον κόσμο και κατέχουν τις πρώτες θέσεις διεθνώς σε ενεργειακά αποθέματα .πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η Ε.Ενωση απέφυγε να πάρει,ως συνήθως,σαφή θέση .

Κάποιες σπασμωδικές ενέργειες χωρίς όμως συνοχή και συνέπεια. Υπερίσχυσαν τα εθνικά και οικονομικά συμφέροντα κάθε χώρας –μέλος χωριστά,λαμβάνοντας υπόψη είτε τις επενδύσεις του Κατάρ και των άλλων χωρών του κόλπου στις χώρες τους είτε τις ενεργειακές τους ανάγκες. Η Τουρκία προσπάθησε να επωφεληθεί διττώς. Αφενός μεν με τροφοδότηση του Κατάρ με τρόφιμα με αερογέφυρες, αφετέρου δε να προσφερθεί ως απρόσκλητος διαμεσολαβητής . Ένας τέτοιος ρόλος προσκρούει,μεταξύ άλλων, και στις αντιδράσεις της Αιγύπτου από την υποστήριξη που η Άγκυρα παρείχε και παρέχει στην οργάνωση των Αδελφών Μουσουλμάνων που μάχονται το παρόν φιλοδυτικό καθεστώς. 

Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών απέφυγε κάποια χωριστή τοποθέτηση..Από την αρμόδια .ωστόσο,υπηρεσία ενημέρωσης του ΥΠΕΞ ανακοινώθηκαν σειρά επαφών που είχε ο Υπουργός Εξωτερικών κ.Νίκος Κοτζιάς με άραβες ομολόγους του, με Αντιπροσωπεία του Κατάρ,.τον Πρέσβη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Sultan Moha mmed Majet Alali, τον Σείχη Abdllah Bin Zayad Al Nahyam.,τον Υπουργό Εξωτερικών της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, με τους οποίους συζήτησε και ενημερώθηκε για τις τελευταίες εξελίξεις στη περιοχή του κόλπου. Σημαντικό πολιτικό γεγονός αποτελεί η ανάθεση στην Ελλάδα της εκπροσώπησης και της προστασίας των συμφερόντων της Αιγύπτου στο Κατάρ. 

Πρόκειται για μία συνήθη διπλωματική πρακτική όταν δύο ή περισσότερες χώρες διακόπτουν τις μεταξύ των διπλωματικές σχέσεις. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η ανάθεση στην Ελλάδα της προάσπισης των συμφερόντων της Αιγύπτου στο Κατάρ ,απηχεί και το άριστο επίπεδο των ελληνο-αιγυπτιακών σχέσεων καθώς και την αναγνώριση στην Ελλάδα ενός μεσολαβητικού ρόλου δεδομένης και της παραδοσιακής φιλίας που ιστορικά ο ελληνικός λαός τρέφει έναντι του αραβικού κόσμου στο σύνολό του.

Οπως μάλιστα τόνισε ο Έλληνας ΥΠΕΞ σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο ελληνικός λαός δεν υπήρξε ποτέ αποικιακός ούτε συμμετείχε σε επιχειρήσεις κατά χωρών της Μ.Ανατολής. 

Η πολυδιάστατη εξωτερικά πολιτική που με συνέπεια εφαρμόζει η παρούσα κυβέρνηση,.οι προσωπικές πρωτοβουλίες που ο κ.Κοτζιάς έχει αναλάβει με τις συναντήσεις στη Ρόδο με αντικείμενο την ασφάλεια και την συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο και η σταθερότητα που διακρίνει την Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχή ς ,παρέχουν τη δυνατότητα να καταστεί η χώρα μας ένας έντιμος και αξιόπιστος μεσολαβητής για την εξομάλυνση της διένεξης μεταξύ των αραβικών χωρών του κόλπου. Και τούτο επιβάλλεται πριν η διπλωματική απομόνωση του QATAR μετατραπεί σε… ΚΑΤΑΡ-α για όλη την περιοχή και για την συνοχή του αραβικού κόσμου.