Του Αθανασόπουλου Περικλή
Αθήνα 30-10-2020
Αυτή η πράξη είναι η συνέχεια των τελευταίων γεγονότων για τον αφανισμό κάθε ίχνους ανάμνησης που σε παραπέμπει στον καταργηθέντα Οργανισμό.
Η κατάργηση ξεκίνησε το 2012 με την συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ, επί υπουργίας Εργασίας Δ. Κουτρουμάνη, όταν θεώρησαν ότι έπρεπε να εκτελεστεί η εντολή των Τραπεζιτών και να κλείσει, για να εξοικονομηθούν 350 εκατομμύρια €, τα οποία έλειπαν για να ολοκληρωθούν οι υπογραφές των μνημονίων.
Η πραγματική αιτία όμως ήταν ο κίνδυνος για τις τράπεζες από τις οποίες ο ΟΕΚ τόσο με τις χαμηλού κόστους κατασκευές, όσο και με τα άτοκα στεγαστικά δάνεια αποτελούσε τον μεγαλύτερο τους αντίπαλο στην Εθνική Στεγαστική Πολιτική στη χώρα μας.
Η ουσία είναι όμως ότι ακόμα και σήμερα με την έλευση 8 ετών και 2 κυβερνήσεων αριστερών και δεξιών, συνεχίζεται το ίδιο μοτίβο της απαξίωσης των κοινωνικών κεκτημένων στην χώρα μας, ενώ σε πολλές άλλες χώρες παγκόσμια, συνεχίζουν να τα ενισχύουν για το συμφέρον των πολιτών τους και όχι να τα καταργούν προς το συμφέρων των τραπεζών.
Ο ΟΕΚ με το έργο του εξελισσόταν ως η μεγαλύτερη τράπεζα Γής στην Ευρώπη, η οποία έτεινε να ολοκληρώσει τα αιτήματα των αναγκών στέγασης των εργαζομένων ανά την επικράτεια με αποθεματικό 2 δις € .
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
O Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ), Ιδρύθηκε το 1954 και απετέλεσε τον μοναδικό φορέα στην Ελλάδα ο οποίος ήταν ο κύριος φορέας κοινωνικής κατοικίας στην Ελλάδα.
Αποτελούσε το κύριο όργανο άσκησης κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής και ταυτόχρονα τον μεγαλύτερο κατασκευαστικό φορέα κατοικίας, αφού οι οικισμοί οργανωμένης δόμησης που σχεδίαζε και οικοδομούσε σε όλη την ελληνική επικράτεια αντιπροσώπευαν το 96% περίπου της συνολικής ετήσιας οικοδομικής δραστηριότητας του δημόσιου τομέα.
Συνολικά ο ΟΕΚ είχε προσφέρει ιδιόκτητη στέγη περίπου σε 700.000 οικογένειες.
Στις 100.000 από αυτές παραχώρησε έτοιμη κατοικία σε κάποιον οικισμό, σε 362.000δόθηκε δάνειο για αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας και περίπου 238.000 πήραν δάνειο επισκευής, επέκτασης ή αποπεράτωσης κατοικίας. Κατά μέσο όρο παρέδιδε περί τις 1500 νέες κατοικίες ετησίως. Ακόμη κάθε χρόνο περίπου 100.000 οικογένειες, με χαμηλά εισοδήματα, λάμβαναν επιδότηση ενοικίου, ελαφρύνοντας σημαντικά τις οικογενειακέςδαπάνες.
O Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ καταργήθηκε το 2012, ως Ν.Π.Δ.Δ. μετά από συνεχή κοινωνική δράση 70 και πλέον ετών, ο Ο.Α.Ε.Δ. το Ν.4144/2013 (ΦΕΚ 88Α/18-4-2013) κατέστη καθολικός διάδοχος των καταργηθέντων φορέων Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ)–Οργανισμού Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ)[1].
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΟΕΚ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ
Το έργο που προσέφερε ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας, αναγνωρίστηκε τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.
Εκτενέστερα, σε τρείς από τους οικισμούς που ανέγειρε ο Οργανισμός, με κορυφαίο τον οικισμό στο Ολυμπιακό Χωριό για το οποίο η Ελλάδα εισέπραξε τα εύσημα από τις 203 χώρες οι οποίες συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, το Ηλιακό χωριό-όπου θεωρήθηκε πρότυπο πρόγραμμα εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας-και στο συγκρότημα στο Δυτικό κέντρο της Καλαμάτας, δόθηκαν βραβεία από τον ΟΗΕ σύμφωνα με το πρόγραμμα ΗΑΒΙΤΑΤ στο πλαίσιο των ανθρώπινων οικισμών.
Επιπλέον, κτίρια γραφείων του CEDEFOP(Ευρωπαϊκό Κέντρο Ανάπτυξης της Επαγγελματικής Κατάρτισης) που αποτελεί υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταφέρθηκαν από το Βερολίνο στη Θεσσαλονίκη.
Ο Οργανισμός φαίνεται να είχε ενεργή συμμετοχή στις διάφορες διεθνείς πρωτοβουλίες και καινοτόμες ιδέες για την Κοινωνική Κατοικία, την αναβάθμισή της, την πολεοδομική της συγκρότηση και τις νέες τάσεις αρχιτεκτονικής που ακολουθούνταν για τις βέλτιστες συνθήκες διαβίωσης των οικιστών της εκάστοτε κατοικίας.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ο ΟΕΚ αποτέλεσε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του CECODHAS(Ευρωπαϊκή Επιτροπή Συντονισμού Κοινωνικής Κατοικίας), στον οποίο έχουν ενταχθεί δημόσιες, ιδιωτικές, συνεταιριστικές οργανώσεις κοινωνικής κατοικίας από όλες τις χώρες της Ε.Ε., και στον οποίο η παρουσία της Ελλάδας ήταν ενεργή και διαρκής, καθώς διοργανώνονταν στην Ελλάδα συναντήσεις και συσκέψεις του CECODHAS με τη μέριμνα του ΟΕΚ.
Τον Νοέμβριο του 1988 στην Αθήνα, υπογράφτηκε η Ιδρυτική Χάρτα του CECODHAS, το Μάρτιο του 1989 το καταστατικό του, και ξεκίνησε η λειτουργία του, με κύριο μέλημα του Οργανισμού, να δοθεί μεγαλύτερο βάρος στην κοινωνική κατοικία Ευρωπαϊκά, ώστε να αντιμετωπιστούν με αυτόν τον τρόπο, τα φαινόμενα περιθωριοποίησης και υποβάθμισης των πολιτών που έπλητταν την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Τέλος, ο ΟΕΚ από το 1988, συμμετείχε και στην Εθνική Επιτροπή του EUROPAN, διεθνές πρόγραμμα διαγωνισμών για καινοτόμες ιδέες στην αρχιτεκτονική και την πολεοδομία, που στόχευε στην ελεύθερη διακίνηση ιδεών και ανθρώπων, κάτι που μέχρι τότε αποτελούσε σημαντικό προβληματισμό σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΜΕ ΜΑΖΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΙΣΤΩΝ
Ο OEK από τη στιγμή της ίδρυσής του, το 1954, έως και την κατάργησή του, το 2012, παρουσίασε μια σπουδαία προσφορά στο ευρύ κοινό της χώρας, αλλά κυρίως στους εργατοϋπαλλήλους, στον τομέα της στέγασης, λειτουργώντας υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας.
Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1945), υπήρχε μεγάλη ανάγκη για ανοικοδόμηση της χώρας, είτε για τη στέγαση και παροχή εργασίας των εργατών, είτε για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών, λόγω αστικοποίησης, του γενικότερου «αγροτικού» πληθυσμού.
Αυτό το πέτυχε κατασκευάζοντας οικιστικά συγκροτήματα κοντά στα βιομηχανικά κέντρα, λίγο έξω από τον αστικό ιστό βέβαια, ούσα ευκολότερη η εύρεση μεγάλων οικοπέδων, αλλά και χορηγώντας χαμηλού ύψους άτοκα δάνεια επισκευής, αποπεράτωσης ή επέκτασης.
Επιπλέον, αυτή η ανάγκη για στέγαση των εργατών εκδηλώνεται από το γεγονός ότι ο οργανισμός έδωσε ιδιαίτερη σημασία, στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, στη δημιουργία αρκετών υπνοδωματίων και λιγότερη σημασία σε χώρους υποδοχής, κοινόχρηστους κ.λπ., αφού οι χώροι υποδοχής φαίνονται να είναι μικροί και χώροι κατοικίας επεκτείνονται προς τον υπαίθριο χώρο, κλείνοντας βεράντες ή προσθέτοντας αυθαίρετα δωμάτια.
Επειδή λοιπόν αυτός ο σχεδιασμός κτιρίων αλλά και η διάταξη κατοικιών στο εκάστοτε οικόπεδο, με την πάροδο του χρόνου δημιούργησε αρκετά προβλήματα, και επιπλέον πολλοί οικισμοί θεωρήθηκαν «γκετοποιημένοι», ο οργανισμός υποβλήθηκε σε νέες μελέτες για νέους τύπους κατοικιών.
Είχε σκοπό να αποτρέψει τη διακοπή του κατασκευαστικού έργου του, από το δικτατορικό καθεστώς, εκσυγχρονίζοντας έτσι και τις αρχιτεκτονικές μελέτες, ως προς τα υλικά κατασκευής αλλά και τη διάταξη –διαρρύθμιση χώρων,
θέτοντας έτσι υψηλά επίπεδα και πρότυπα, για την εποχή εκείνη, για τις αρχιτεκτονικές μελέτες.
Με τη θεσμοθέτηση της χορήγησης δανείων, το 1972, από τον Νόμο 1138/72 και την ταυτόχρονη απαγόρευση του οργανισμού για απόκτηση οικοπέδων με σκοπό την κατασκευή οικισμών, μετατράπηκε σε δανειοδοτικό φορέα.
Παρόλα αυτά όμως, μετά την αποδέσμευσή του από τον ίδιο νόμο τρία χρόνια αργότερα, ο Ο.Ε.Κ παράλληλα με τον κατασκευαστικό τομέα-αγοράζοντας αρκετά οικόπεδα και βελτιώνοντας και υλοποιώντας νέες μελέτες-κινείται και σε δανειοδοτικά προγράμματα, αντιμετωπίζοντας έτσι στεγαστικές ανάγκες περσοτέρων εργαζομένων.
Τέλος, σήμερα, μετά τα πενήντα εννέα χρόνια λειτουργίας του, σύμφωνα με αναλύσεις από αποτελέσματα απογραφής, κατασκεύασε στο σύνολο 570 οικισμούς ή 49.190 κατοικίες σε ολόκληρη την Ελλάδα, επικεντρώνοντας όμως το κατασκευαστικό του έργο σε περιοχές της περιφέρειας Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας.
Αυτό συμβαίνει διότι σε αυτές τις περιοχές κρίνονταν απαραίτητη η οικοδόμηση οικισμών λόγω της αστικοποίησης ή και του υψηλού αριθμού δικαιούχων που παρουσιαζόταν σε μικρότερες αστικές περιοχές.
Πλέον, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας αποτέλεσε τον μεγαλύτερο κατασκευαστικό φορέα κατοικίας και ταυτόχρονα κύριο όργανο κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής της χώρας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου